Kültürel üretim, ekonomik krizden payını aldı. TÜİK verilerine göre 15 yaş üstü nüfusun yüzde 73’ü kitap okuyamıyor…

* Kitap fiyatlarının yükselmesi ve alım gücünün düşmesiyle, yayınevleri ve sahaflar ciddi gelir kaybı yaşarken, TÜİK verilerine göre 15 yaş üstü nüfusun yüzde 73’ü kitap okuyamıyor. Vergi borçları ve haksız rekabet, sektörde kepenk kapatma riskini artırıyor.
* İşte detayları! …
TÜHA/ TÜRKUAZ İnternational News Agency
ANKARA, 12 AĞUSTOS 2025 – Türkiye’de ekonomik krizin etkileri, kültürel yaşamın en önemli unsurlarından biri olan kitap sektöründe de sert şekilde hissediliyor. Vatandaşlar, artan fiyatlar karşısında önceliğini gıda ve barınmaya verirken, kitap almak birçok kişi için erişilmez hale geldi. Bu durum, yayınevleri ve sahafların satışlarını son bir yılda neredeyse yarı yarıya düşürdü.
Sahaflar Ayakta Kalmakta Zorlanıyor
Ankara’nın köklü sahaflarından Ercan Arslan, dükkanını açık tutabilmek için günde en az 3 bin lira ciro yapması gerektiğini ancak şu an 700 lirayı bile bulamadığını söyledi. Arslan, sekiz ayda 48 bin lira vergi borcu oluştuğunu ve bunu ödeyemediğini belirterek, “Biz sahafız, kitabı yarı fiyatına satarız ama alan yok. İnsanlar sadece karnını doyurabiliyor” dedi.
İnternet Satış Siteleri Rekabeti Değiştirdi
Yayınevleri, salgın sonrası değişen alışveriş alışkanlıklarının da olumsuz etkisi altında. İmge Yayınevi çalışanı Selda Kahveci, internet satış sitelerinin düşük fiyat politikalarının haksız rekabete yol açtığını belirterek, “Yayınevleri eskinin bakkalına, internet siteleri ise süpermarkete dönüştü” ifadelerini kullandı. Kahveci’ye göre bu durum, küçük yayınevlerinin iflasını hızlandırıyor.
TÜİK Verileri Kültürel Gerilemeyi Gösteriyor
Türkiye İstatistik Kurumu’nun 2024 verilerine göre, 15 yaş ve üzerindeki nüfusun yüzde 73’ü kitap okuyamıyor. Kitabın kültürel bir ihtiyaç olmasına rağmen, birçok kişi için lüks bir ürün haline geldiği belirtiliyor. Sahaf Tolga Akıska, kendi kazancının da son bir yılda 50 bin liradan 20 bin liraya düştüğünü, 173 bin liralık vergi borcu nedeniyle hesaplarına bloke konulduğunu söyledi.
Sektör Çözüm Bekliyor
Yayınevleri ve sahaflar, ağır vergi yükünün hafifletilmesi, internet satış sitelerinin fiyat politikalarının düzenlenmesi ve kültürel tüketimi teşvik edecek politikaların hayata geçirilmesini talep ediyor. Sektör temsilcilerine göre, kitap fiyatlarının düşürülmesi ve okuma alışkanlığının yeniden yaygınlaştırılması için acil adımlar atılmazsa, önümüzdeki yıllarda daha fazla kitabevi kepenk indirecek.