Ukrayna ilk savaş suçu davasını başlatıyor

KİEV – TÜHA HABER / Ukrayna Başsavcılığı, Rus bir askere yönelik savaş suçu işlediği iddiasıyla dava açılacağını duyurdu. Rus askerin Ukraynalı bir sivili öldürmekle suçlandığı bildirildi.

Uluslararası Haber Ajansı (UHA)’nın KİEV Temsilcisi Daria KALENİUK‘un ‘AFP, dpa’ ya dayandırdığı haberine göre, Ukrayna Başsavcılığı, Rus bir askere karşı dava açılacağını ve bunun“savaş suçu işlendiği” iddiasıyla açılan ilk dava olacağını duyurdu. Ukrayna Başsavcılığı, 21 yaşındaki şüpheli Rus askerine, çalıntı bir otomobille kaçarken hırsızlığa tanık olan Ukraynalı bir sivili katletmek suçlaması yöneltildiğini haber verdi. 

Savcılığın bildirdiğine göre, zanlı Rus asker, bulunduğu askeri konvoya yönelik saldırının ardından dört asker arkadaşıyla birlikte kaçmak istedi ve kendine ait olmayan bir otomobille kaçarken, yanındaki başka bir askerin emri üzerine, hırsızlığa tanık olan, evinin yakınında bisikletiyle duran ve Ukrayna kaynaklarına göre silahsız da olan 62 yaşındaki sivile ateş ederek öldürdü. Olayın Chupakhiivka’nın bir köyünde yaşandığı bildiriliyor.

Ukrayna güçlerine esir düşen Rus askerin suçunun sabit görülmesi halinde savaş suçu işlemek ve cinayetten ömür boyu hapis cezası alabileceği belirtiliyor. Savcılık zanlıya ilişkin flu bir fotoğraf yayınlamanın dışında, söz konusu Rus askere veya suçu işlerken yanında olduğu söylenen diğer dört askere ilişkin bilgi yayınlamadı.

Rusya misket bombası kullandı

İnsan hakları örgütü Human Rights Watch’ın (HRW) bir raporuna göre, Rus güçleri Ukrayna’da sivillere yönelik misket bombası kullandı. Örgütün merkezi Cenevre’de yapılan açıklamada, misket bombalarının kullanıldığı saldırılarda yüzlerce sivil hayatını kaybederken çok sayıda okul, konut ve hastane yani askeri olmayan hedef de zarar gördü. HRW’nin raporuna göre, Ukrayna birlikleri de bir kez misket bombası kullandı.

2010 yılından beri geçerli olan uluslararası bir anlaşma, misket bombasının depolanmasını, ticaretini ve üretimini yasaklıyor. Ancak buna uymayı sadece anlaşmaya imza koyan 110 ülke taahhüt ediyor. Rusya ve Ukrayna imzacı ülkeler arasında yer almıyor.

Yerden veya havadan atılabilen misket bombası yüzlerce küçük bombalar içeriyor.Fotoğraf: MOHAMMED ZAATARI/AA/picture alliance

Yerden veya havadan atılabilen misket bombası yüzlerce küçük bombalar içeriyor bunlar da fırlatma sonrasında geniş bir alana dağılıp patlamaya devam ediyor. Bir saldırı sırasında kullanılan ancak o anda patlamayan bombalar yıllarca düştüğü yerde kalabiliyor ve aynı mayınlar gibi oldukça büyük tehlike arzetmeye devam ediyor.

HRW, Rusya’nın bu geniş alana yayılan ve kontrolsüzce dağılan çok tehlikeli bombaları çok sayıda şehirde Ukrayna’ya karşı kullandığını rapor etti. Bunlar arasında Harkiv ve Mikolayiv de bulunuyor. Mikolayiv’deki saldırıda bankadan para çekmek için kuyrukta bekleyen 9 sivilin hayatını kaybettiği belirtiliyor.

Ukrayna güçlerinin de misket bombasını bir kez Rus güçlerinin kontrolündeki Harkiv’e bağlı bir köyde kullandığı bildiriliyor.

Öte yandan Ukrayna Ordusu’nun, 9 Mayıs’a kadar yaklaşık 100 bin mayın ve misket bombası parçasını etkisiz hale getirdiği açıklandı.

Ukrayna savaşana ilişkin veriler tarafsız kuruluşlarca doğrulanamadığından kesinliğine şüpheli yaklaşılıyor.

BM İnsan Hakları Konseyi olağanüstü toplanıyor

Ukrayna’nın başvurusu üzerine Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi olağanüstü toplandı. Ukrayna’daki insan haklarında gün geçtikçe kaydedilen kötüleşmenin incelenmesi amacıyla Kiev’in yaptığı teklife 50’den fazla üye ülkenin de destek verdiği bildiriliyor.

Ukrayna yönetimi, saldıran Rus güçlerine savaş suçu ve ağır insan hakları ihlalleri işlemek suçlamalarını yöneltiyor. Bu suçlamalar arasında, elleri kolları bağlı sivillerin infaz edilmiş cansız bedenlerinin bulunduğu Ukrayna kenti Buça’da yaşananların da olduğu belirtiliyor.

BM Genel Kurulu, Rusya’nın BM İnsan Hakları Konseyi’ndeki üyeliğini geçen ay dondurmuştu. Bunun üzerine Rusya da kendi inisiyatifiyle Konsey’den ayrıldığını açıklamıştı. Bütün bu sürece rağmen Rusya gözlemci sıfatıyla yine de BM İnsan Hakları Konseyi oturumlarına katılabilme hakkına sahip. Ancak Moskova bunu yapmayacağını duyurdu.

Rusya Dışişleri Bakanlığı’nın bir sözcücü de BM İnsan Hakları Konseyi oturumlarını, Kiev’in başvurusu üzerine bugün yapılacak toplantı öncesinde “siyasi şov” olarak niteledi.

[TÜHA Haber Ajansı, 13 Mayıs 2022]