Türkiye ve Birleşik Krallık, Avrupa-Atlantik güvenliğinin güçlendirilmesine yardımcı olacak -II-

* Türkiye ve Birleşik Krallık, Avrupa-Atlantik güvenliğinin güçlendirilmesine yardımcı olacak.

* İki ülke arasında güçlendirilmiş bir ortaklık, NATO’yu tamamlayıcı ve onunla birlikte çalışabilen, daha yetenekli bir Avrupa savunmasının gerçekleştirilmesine de yardımcı olabilecek.

TÜHA / TÜRKUAZ İnternational News Agency

Diplomatik İlişkiler ve Politik Araştırmalar Merkezi (DİPAM) Başkanı Dr. Tolga SALMAN, yaptığı “Türkiye ve İngiltere Çok Boyutlu Yeni Güvenlik İlişkisi” başlıklı analizinde, Güvenlik önceliklerinin, Türkiye ve Birleşik Krallık’ın çabalarını her iki ülkenin yararına olacak şekilde birleştirmeleri için önemli bir hedef olduğunu belirterek, Ankara ile işbirliğinin geliştirilmesinin Londra’nın NATO’nun Haziran 2022 tarihli son Stratejik Konseptinin lafzına ve ruhuna daha iyi uymasını ve 2010 yılında başlatılan İngiltere-Türkiye stratejik ortaklığının ilkelerine bağlı kalmasını sağlayacağını açıkladı.

(DİPAM) Başkanı Dr. Tolga SALMAN, “Daha genel anlamda AB üyesi olmayan iki müttefik olarak Türkiye ve Birleşik Krallık, Avrupa-Atlantik güvenliğinin güçlendirilmesine yardımcı olacak ve Avrupa-Atlantik ile Hint-Pasifik sahaları arasındaki ayrılmaz bağı pekiştirerek Doğu Batı stratejik yönündeki boşluğu doldurmak için henüz keşfedilmemiş bölgeleri keşfetmeye katkı sağlayacaktır” dedi

İki ülke arasında güçlendirilmiş bir ortaklığın, NATO’yu tamamlayıcı ve onunla birlikte çalışabilen, daha yetenekli bir Avrupa savunmasının gerçekleştirilmesine de yardımcı olabileceğini dile getiren Dr. Tolga SALMAN,  bunun, 2023 Yenilenmiş Entegre İnceleme’de (IR23) ayrıntılı olarak açıklanan uzun vadeli hedefler1 ile birlikte Türkiye ve Birleşik Krallık arasındaki stratejik ortaklığın başlatılmasından bu yana yürürlükte olan mevcut düzenlemelerin bir araya getirilmesiyle gerçekleştirileceğini ifade etti.

Dr. Tolga SALMAN, Avrupa-Atlantik güvenliğini etkileyen, genişleyen stratejik rekabetin göz önüne alındığında, güvenlik ve savunma alanındaki işbirliklerini daha yüksek bir düzeye çıkarmanın zamanının geldiğini belirterek, şunları söyledi:

“Her iki ülkenin de Avrupa’nın savunma kabiliyetini kazanma ve NATO içinde AB ile AB dışı müttefikler arasında sürtüşmeli ilişkilerden kaçınma konusunda öncelikli çıkarı mevcut.

Türkiye’nin Savaş Jeti Temininde İkili İlişkilerin Rolü Bahsedilen ikili ilişkilerdeki ilerleme ile iki devleti ve ittifakını etkileyecek güvenlik ve savunma işbirliğinde son somut adım ise 2023 sonlarında imzalanan bir anlaşma ile gündeme geldi.

İngiltere Savunma Bakanı Grant Shapps ve Türkiye Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler tarafından 22 Kasım 2023’te imzalanan ortak Niyet Beyanı, küresel ekonomiye katkıda bulunurken her iki ülkenin güvenlik ve refahını güçlendirmesi öngörülen ortak çabalar için bir çerçeve oluşturmayı amaçlıyor. Bu anlaşma ulusal, bölgesel ve uluslararası güvenliğin iyileştirilmesine yönelik bir adım olarak görülüyor.

Bu anlaşma kapsamındaki önemli kararlar arasında her iki ülkenin savunma sanayii arasındaki işbirliğinin artırılması, bölgesel ve uluslararası güvenliği artırmak için yakın işbirliği içinde çalışmak, Akdeniz’de ortak eğitim tatbikatlarının planlanması ve Kuzey Afrika ve Orta Doğu gibi bölgelerde güvenlik desteklerinin araştırılması yer alıyor. Bu anlaşmanın zamanlaması da önemli” dedi.

Dr. SALMAN,  Birleşik Krallık ile bunun daha yakın ortaklık olduğuna vurgu yapan Dr. Tolga SALMAN, Türkiye’nin yeni Amerikan F-16’larını edinme çabasındaki pazarlık gücünü ve stratejik nüfuzunu güçlendirebileceğini ve Milli Savunma Bakanı Güler’in geçtiğimiz günlerde Almanya’nın itirazına rağmen Ankara’nın İngiltere ve İspanya ile 40 adet Eurofighter Typhoon jeti satın almak için görüşmelerde bulunduğunu söylediğini hatırlattı.

Dr. Tolga SALMAN,  Vaşington’dan yeni F-16 Block 70 jetlerinin temin edilmesindeki uzun süreli gecikmeler ve belirsizliklerin yanında, Eurofighter’ın Birleşik Krallık anlaşması yoluyla satın alınmasının hızlandırılması olasılığının da hala garanti edilmediğini,  çünkü ihracat kararının, Eurofighter konsorsiyumundaki dört ortağın (Birleşik Krallık, Almanya, İtalya ve İspanya) onayına ihtiyaç duyulduğunu açıkladı.

Türkiye’nin İngiltere ile güçlendirilmiş diplomatik bağlarının Almanya’nın anlaşmayı engellememesi için ikna edilmesinde faydalı olabileceğini dile getiren (DİPAM) Başkanı Dr. SALMAN, bununla birlikte Almanya’nın bu isteksizliğinde politik konuların yanında Alman savunma sanayisinin kısıtlılığının da temel teşkil ettiğine yönelik söylemin dikkate alınması gerektiğini, çünkü ortaya konan bu kısıtlılık nedeninin, Alman savunma vizyonu ve sanayisinin gelişmesi için de etkili olabilecek bir ortamı sağlayabileceğini aktardı.

ABD’den talep edilen yeni F-16’lar haricinde F-16V modernizasyon kitleri konusunun ise önemini koruduğunu açıklayan Dr. Tolga SALMAN, “Çünkü Türk Hava Kuvvetleri ideal olarak F-16V’leri ve Eurofighter Typhoon’u birlikte kullanmayı planlıyor. Elbette envanterdeki böyle bir ikilem daha yüksek operasyonel maliyetlere neden olabilir, ancak daha iyi esneklik ve çeşitlendirmeye de yol açacaktır” dedi.(devam edecek-Türk Hava Kuvvetleri’nin ihtiyaçlarının karşılanması ve kabiliyetlerinin artırılması)

Gazeteci* Ataner YÜCE, TRT

***