“Popüler zayıflama ilaçları anestezi komplikasyonu riskini arttırabilir”

* Zayıflamak için Wegovy ya da Ozempic gibi çok satan popüler ilaçları kullanan hastalar, karnın aç olmasını gerektiren genel anestezi altında yapılan ameliyat ya da diğer tıbbi müdahalelere ihtiyaçları duymaları durumunda ölüm tehlikesi olan komplikasyonlarla karşılaşabilir.

* Ameliyattan bir hafta önce Wegovy ya da Ozempic kullanımının durdurulması gerektiği şeklinde bu yaz yapılan tavsiye de bu riski bertaraf etmek için yeterli olmayabilir.

TÜHA / TÜRKUAZ İnternational News Agency

TÜHA Haber’in ‘VOA’ kaynaklı Associated Press’e (AP) dayandırdığı haberinde, Amerika ve Kanada’da bazı anestezi uzmanları, zayıflama ilacı kullanan hastaların genel anestezi altında ameliyat sırasında akciğerlerine yemek ya da sıvı soluduğu durumlarla giderek daha çok karşılaştıklarını kaydediyor. Bunun nedeni ameliyattan altı ila sekiz saat öncesinde yemek yemenin durdurulması şekindeki standart talimata uymalarına rağmen bu hastaların midelerinin hala dolu olması.

Boston’daki Massachusetts General Hastanesi’nden anestezi uzmanı Dr. Ion Hobai, Wegovy ve Ozempic’in sindirim sürecini çok yavaşlatması nedeniyle akciğer aspirasyonu olarak tanımlanan ve akciğer hasarı, enfeksiyon ve hatta ölümle sonuçlanabilecek durumun ortaya çıkma riskinin arttığını söyledi. Akciğer aspirasyonu, hastanın midesindeki içeriğin solunum yoluyla akciğerlerine kaçmasıyla ortaya çıkıyor.

Bu soruna ilk dikkat çeken uzmanlardan biri olan Dr. Hobai, “Bu o kadar ciddi olası bir komplikasyon ki, bu ilaçları kullanan herkesin bilmesi gerekiyor” şeklinde konuştu.

Sağlık hizmetleri teknolojisi alanında faaliyet gösteren yazılım firması Komodo, Amerika’da Ocak-Mayıs ayları arasında Wegovy ve Ozempic’i de içeren zayıflama ilaçları için şeker hastası olmayan yaklaşık 6 milyon reçete yazıldığını bildiriyor. Bu ilaçlar, yemek yedikten sonra sindirim için midede devreye giren hormonların işlevini taklit ederek zayıflama sağlıyor. İlaçlar aynı zamanda mide ve beyin arasında iştah ve doygunluk hissini kontrol eden sinyalleri hedef alıyor ve midedeki sindirim sürecini yavaşlatıyor.

Amerikan Anestezi Uzmanları Cemiyeti, Haziran ayında yayınladığı kılavuzda, zayıflama ilaçlarını her gün kullanan hastaların ameliyat günü zayıflama ilaçlarını almamaları, haftalık enjeksiyon şeklindeki zayıflama ilacını kullananlarınsa ameliyattan önceki hafta enjeksiyonu durdurmalarını tavsiye etmişti. Amerikan Anestezi Uzmanları Cemiyeti Başkanı Dr. Michael Champeau, Amerika genelinde akciğer aspirasyonu vakalarının duyulması üzerine bu kılavuzu yayınladıklarını söyledi.

Bu durumdan etkilenen zayıflama ilacı alan hasta sayısı net değil. Ancak Dr. Hobai ve bir grup meslektaşının akciğer aspirasyonunun ağır sonuçlar doğurabileceğine ilişkin tıp dergisi Canadian Journal of Anesthesia’de yayınlanan makalesine göre genel anestezi altında ameliyat olacak hastalara ameliyattan üç hafta önce zayıflama ilaçlarının kullanımını durdurmaları tavsiye ediliyor.

Canadian Journal of Anesthesia dergisinin editörlerinden Mayo Kliniği anestezioloji uzmanı Dr. Philip Jones, üç haftalık sürenin, Wegovy’nin aktif maddesi semaglutidin insan bedeninde kalma süresine işaret ettiğini söylüyor.

Dr. Jones, “Üç hafta sonra ilacın aktif maddesinin yüzde 90’ı vücuttan atıldığında her şeyin normale dönmesini umuyoruz” diyor.

Hem Dr. Champeau hem de Dr. Jones, anestezinin güvenli olması için semaglutid kullanımının ne kadar süreliğine durdurulması gerektiğine ilişkin yeterli kanıt bulunmadığını kabul ediyor. Dr. Champeau, birçok hastanın ameliyattan üç hafta önce ilaç kullanımını durdurmaları için doktorlarıyla görüşme yapmayacak olmalarına dikkat çekiyor.

Akciğer aspirasyonu, genel anestezi gerektiren her 2 ila 3 bin ameliyattan birinde meydana geliyor. Ameliyat sırasında solunum yoluyla akciğerlerine yemek ya da sıvı soluyan hastaların neredeyse yarısı, akciğer hasarına uğrayabiliyor. Ancak raporlar, semaglutid kullanan hastaların ameliyattan 20 saat önce yemek yemeyi bırakmalarına rağmen aspirasyon sorunu yaşadıklarını gösteriyor.

Dr. Champeau, “Ameliyattan önce tavsiye edilenden iki kat daha uzun süre yemek yemezseniz sorun olmayacak şeklinde hiçbir işaret yok” diyor.

Dr. Ion Hobai, Boston’da Wegovy kullanan 42 yaşındaki bir hastasının ameliyat sırasında akciğer aspirasyonu nedeniyle entübe edilmek zorunda kaldığını, sonumun yetmezliği nedeniyle yoğun bakıma alındığını kaydediyor. Dr. Hobai, bu hastanın ameliyattan 18 saat önce yemek yemeyi bırakmasına rağmen midesinde yiyecek kalıntıları bulunduğunu ve bunların solunum yoluyla akciğerine kaçtığını anlatıyor.

Kuzey Carolina eyaletinin Chapel Hill kentinde düşük dozda Ozempic kullanan 31 yaşındaki bir kadının ise geçen sonbaharda mide küçültme ameliyatı öncesindeki rutin endoskopi işleminin durdurulmak zorunda kaldığı, kadının işlemden 10 saat önce yemek yemeyi bırakmasına rağmen midesinde yemek kalıntıları bulunduğu kaydedildi.

Chapel Hill’deki Kuzey Carolina Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden anestezi uzmanı Dr. Elisa Lund, doktorların o zamandan bu yana zayıflama ilaçlarına olan rağbetin artması nedeniyle çok sayıda benzer vakaya rastlandığını söylüyor ve “Vakalar katsayısal olarak arttı” diyor.

Dr. Ion Hobai, aktif maddesi semaglutid olan zayıflama ilaçlarını kullanan yaklaşık 200 hastaya ilişkin geriye dönük olarak yaptığı çalışmayı tamamlamak üzere. Yılın ilerleyen aylarında yayınlanacak olsa da uzman, elde ettikleri sonuçların, Brezilya’da yapılan küçük bir çalışmanın sonuçlarını doğrular nitelikte olduğunu kaydediyor. Brezilya’daki araştırma, semaglutid kullanan hastaların ilacı ameliyattan 10 gün önce bırakmalarına rağmen anestezi gerektiren tıbbi müdahaleler sırasında midelerinde yiyecek artıklarına rastlandığını ortaya koyuyor.

Amerikan Anestezi Uzmanları Cemiyeti, doktorlara, zayıflama ilaçlarını ameliyat öncesi bırakmamış olan hastaları mideleri dolu olarak kabul etmeleri tavsiyesinde bulunuyor. Bu durum, daha farklı sedasyon prosedürleri ya da mümkünse ameliyatların ertelenmesi anlamına geliyor. Dr. Jones, doktorlar ve hastalar için kılavuzların güncellenmesi amacıyla acilen araştırmalar yapılması gerektiğini kaydediyor.

Ozempic, Wegovy ve benzer ilaçların üreticisi Novo Nordisk, yaptıkları klinik deneylerin ve ilaçlar piyasaya çıktıktan sonraki güvenlik verilerinin, zayıflama ilaçlarının akciğer aspirasyonuna neden olduğunu göstermediğini bildirdi. Ancak firma, bu ilaçların midenin sindirim yoluyla boşalmasını geciktirdiğinin ve ilaç prospektüslerinin, mide ve bağırsaklarda olası yan etkilere yol açabileceği uyarısı içerdiğinin altını çizdi.

Zayıflama ilaçlarını ameliyattan üç hafta önce bırakmak da bazı sorunlara yol açabilir. Dr. Hobai, şeker hastalarının ameliyat öncesi kan şekeri oranlarını kontrol altında tutmak için başka yöntemlere ihtiyaç duyacaklarını, ilaçları zayıflamak için kullananların da bir miktar kilo alabileceklerini söyledi.

Wegovy ve benzeri ilaçları kullanan hastaların anestezi öncesi doktorlarıyla konuşup risk ve faydaları değerlendirmesi gerektiğini vurgulayan Dr. Hobai, “Eğer bu ilaçları kullanıyorsanız ve ameliyat olmanız gerekiyorsa ilave önlemler almanız gerekir” diyor.