Kuraklık artık ‘yeni normal’ oluyor: Portekizli çiftçiler buna nasıl adapte oluyor?

BERLİN – TÜHA HABER / Avrupa geçtiğimiz ayı genel olarak 1991-2020 yılları arasındaki ortalamadan 2,4 derece daha sıcak geçirdi.

  Kopernik İklim Değişimi Servisi’nin hazırladığı ve dünya genelindeki sıcaklık anomalilerinin gösterildiği haritada Avrupa ve Rusya kırmızı renkte gösteriliyor, yani ortalama sıcalıkların üzerinde.

Fakat Alaska’dan Grönland’a oradan Teksas’a kadar durum tamamen farklı ve sıcaklık yer yer ortalamanın bir hayli altında kalmış.

Ortalama sıcaklığın yükselmesinin en fazla hissedildiği ülkelerden biri de ciddi bir kuraklığın yaşandığı Portekiz. Bu kış tüm İber yarımadasında yağışsız geçerken şu anda Portekiz’in yüzde 95’i şiddetli ya da aşırı kuraklıkla karşı karşıya.

Çiftçiler bununla yaşaması gerektiğini belirten Ama Yüksek Tarım Enstitüsü’nden Yard. Doç. Gonçalo Rodrigues “Bunun yeni bir durum ve yeni bir yaşam tarzı olduğunu kabullenmemiz ve yeni gerçekliğe elimizden geldiğince adapte olmamız gerekiyor,” ifadelerini kullanıyor.

2 bin 200 hektarlık bir alanda tarım yapan Jose Maria Falcao bu yıl ektikleri arpanın olması gerekenden daha kısa ve zayıf olduğunu belirtiyor. Yağmurun yetersiz olması nedeniyle ekinler mantar istilası ile de karşı karşıya. Falcao bunu “Ekinler zayıf olunca, büyüme döneminde ihtiyacını alamayınca bunun olması normal. Kötü herşey başına gelebilir, tıpkı hasta ve iyi beslenmeyen bir insanın çok kolay hasta olması gibi,” sözleriyle anlatıyor.

Falcao topraktaki nemi ölçmek için tarlalarının 48 farklı noktasına nem sensörleri yerleştirmiş. Hangi bölgelere ne kadar su kullanacağını hesaplamak için de uydu verilerinden meteoroloji raporlarına kadar tüm bilgilerden faydalanıyor.

Falcao zeytin, badem, nar, buğday, arpanın yanı sıra hayvancılıkla da uğraşıyor ve çiftliğini verimli bir şekilde yönetmek için sadece gözlerine ve eski alışkanlıklarına güvenemeyeceğini belirtiyor.

Rodrigues de “Topraktaki nemi ölçen sensörleri, meteoroloji istasyonlarını, bitki sensörlerini, uydu ve drone görüntülerini, açıkçası ekinleri daha iyi anlamak için ne gerekiyorsa kullanmalıyız. Daha etkili ve daha verimli olmak için varolan teknolojiyi en iyi şekile öğrenmek ve kullanmak gerekiyor,” ifadelerini kullanıyor.

Yağışların azalması devam edecek

Öte yandan kuraklık her geçen yıl daha büyük bir tehdit haline geliyor. Falcao geçen yıl ocak ve şubat aylarında metrekareye 200 milimetre yağmur yağan tarlasına bu yıl aynı dönemde 10 milimetre yağdığını kaydetmiş.

Portekiz meteoroloji servisinden iklim bilimci Vanda Pires bunda küresel ısınmanın etkisinin olduğunu belirtiyor. Son yirmi yıl kayıtların tutulmaya başlanmasından bu yana en kuru geçen dönemdi. Kuraklıklar artık daha sık görünürken aşırı yağışlar daha seyrek oluyor. Daha da kötüsü bu trendin devam edecek olması. Pires bunu “Tahminlere göre ülkenin tamamında yağışlar bu yüz yılın sonunda daha da azalacak. Bu azalmanın ülkenin güneyinde yüzde 15 ila 20, güneyinde ise yüzde 30 ila 40 düzeyinde olması bekleniyor ki bu ciddi bir oran,” sözleriyle anlatıyor.

[TÜHA Haber Ajansı, 17 Mart 2022]