KRV seçimleri: CDU’da zafer, SPD’de hüzün

BERLİN – TÜHA HABER / Almanya’nın en kalabalık eyaleti Kuzey Ren Vestfalya’da (KRV) parlamento seçimlerini CDU kazandı. Başbakan Scholz’ün partisi SPD ise tarihi yenilgi yaşadı.

Almanya’da yaklaşık 18 milyon nüfusuyla ülkenin en kalabalık eyaleti olan Kuzey Ren Vestfalya’da (KRV) eyalet parlamentosu seçimleri yapıldı.

Resmi olmayan ilk sonuçlara göre seçimi halen iktidarda olan Hristiyan Demokrat Birliği (CDU) yüzde 35 oy oranıyla önde tamamladı. Oyların yüzde 27,5’ni alan Sosyal Demokrat Parti (SPD) ise ikinci oldu. SPD böylece eyalette şimdiye kadarki en kötü sonucu almış oldu.

FDP’nin durumu kritik, Yeşiller mutlu

Mevcut hükümette koalisyon ortağı olarak yer alan Hür Demokrat Parti (FDP) ise ilk belirlemelere göre yüzde 5 oy oranıyla barajı kıl payı geçmiş görünüyor. FDP’nin barajı aşıp aşmadığı açılan sandıklardan çıkacak sonuca göre kesinlik kazanacak.

Göç ve İslam karşıtı söylemlerle öne çıkan sağ popülist Almanya için Alternatif (AfD) ise yüzde 5,6 oranında oy topladı. Bu seçimlerde oyları düşen AfD, 2017 yılındaki seçimlerde oyların yüzde 7,4’ünü almıştı.

Oylarını geçen seçime göre yaklaşık üç katı artıran Yeşiller ise 18,5 oranında oy aldı. Böylece Yeşiller KRV’deki en iyi sonucu elde ederek, bu seçimlerin belirleyici partisi olarak öne çıktı.

Ayrıca Yeşiller listesinden aday olan Türkiye kökenliler Berivan Aymaz, Gönül Eğlence, İlayda Bostancıeri ve Meral Thoms milletvekili seçildi.

İlk sonuçlara göre SPD’den de Volkan Baran, Serdar Yüksel ve İbrahim Yetim yeniden milletvekili seçildiler.

SPD’nin Başbakan adayı Thomas Kutschaty Fotoğraf: Ina Fassbender/AFP/Getty Images

Yeşiller kilit parti konumunda

Mevcut koalisyonun küçük ortağı FDP’nin uğradığı oy kaybı, koalisyonun da sonunu getirmiş oldu. Resmi olmayan ilk sonuca göre CDU ve FDP’nin çıkardığı milletvekillerinin sayıları iki partinin yeniden hükümeti kurmasına yetmiyor. Ayrıca FDP’nin barajın altında kalması riski de söz konusu. Bu durumda Yeşiller’in kurulacak hükümette belirleyici bir rolü olacak.

Wüst’ün Başbakan olarak kalma olasılığı büyük

Resmi olmayan sonuçlara göre en fazla oyu alan CDU’nun Başbakan adayı Hendrik Wüst, geçen yılın ekim ayından bu yana eyalet başbakanı olarak görev yapıyor. 2017 yılında eyalet parlamentosu seçimlerini kazanan CDU, Hür Demokrat Parti (FDP) ile Armin Laschet liderliğindeki koalisyon hükümetini kurmuştu. Wüst, CDU’dan Angela Merkel’in yerine başbakan adayı olduğu için istifa eden Laschet’ten sonra KRV Başbakanlığına getirilmişti.

Koalisyon olasılıkları

Wüst liderliğindeki CDU seçimi birinci parti olarak tamamdı, ancak aldığı oy tek başına hükümeti kurması için yeterli değil. Resmi sonuçların açıklanmasının ardından Almanya’da “Sondaj görüşmeleri” olarak adlandırılan, siyasi partilerle koalisyon müzakereleri öncesindeki ön görüşmelere başlanacak.

Siyasi gözlemcilere göre koalisyon görüşmelerinde yüzde 18,5 oy alan Yeşiller en etkili parti olacak, CDU, Yeşiller, FDP’nin de yer aldığı bir koalisyon kurulabilir. Aynı kaynaklar ikinci yol olarak SPD liderliğinde Yeşiller ve FDP’nin koalisyonu kurabileceğini belirtiyor. CDU’nun hükümeti kuramaması durumunda böyle bir alternatifin de gündeme gelebileceği ifade ediliyor. Bir diğer koalisyon olasılığı ise “Büyük koalisyon” olarak da tanımlanan SPD ve CDU ortaklığında bir hükümet.

Yeşiller’den yeniden milletvekili seçilen Berivan Aymaz’ın seçim afişleri Fotoğraf: Berivan Aymaz

KRV seçimleri ülke siyasetine de etki ediyor

KRV, 20 milyona dayanan nüfusuyla ülkenin en kalabalık eyaleti olması nedeniyle genel Almanya siyaseti açısından da önemli bir ağırlığa sahip. Bu nedenle KRV seçimleri “Küçük genel seçimler” olarak da adlandırılıyor. KRV parlamentosunda 181 milletvekili görev yapıyor.

KRV’de iktidarı oluşturan parti veya partiler, Federal Parlamento’da alınan kararları onaylayan son merci olan Eyaletler Meclisi’ndeki yapıyı da önemli ölçüde belirleyebiliyor. Böylece Federal Hükümet’in aldığı kararların uygulamaya geçmesinde de etkili olabiliyor.

18 yaş üzeri yaklaşık 13,2 milyon seçmenin bulunduğu eyalette 29 parti seçime katıldı. Oy sayma işlemlerinin sabaha kadar sürmesi bekleniyor. KRV’de mektupla oy kullanılabildiği için bir çok seçmen sandığa gitmeden, oy pusulalarını postayla yolladı.

[TÜHA Haber Ajansı, 16 Mayıs 2022]