Babam Prof. Dr. İbrahim Hakkı Atun!…

* Yazarımız, KKTC Cumhuriyet Meclisi 1. Dönem Milletvekili ve Akademisyen Prof. Dr. Ata Atun, Rahmetlik babası Prof. Dr. İbrahim Hakkı Atun’un ölüm yıl dönümü dolayısıyla “Babam Prof. Dr. İbrahim Hakkı Atun!…” başlığıyla bir yazı kaleme aldı.

*İşte detayı!…

TÜHA / TÜRKUAZ İnternational News Agency

Prof. Dr. İbrahim Hakkı Atun

LEFKOŞA, 14 KASIM 2025

Rahmetlik babam Prof. Dr. İbrahim Hakkı Atun bundan tam 16 sene evvel ebediyete göç etti. Ben ömrüm oldukça her ölüm yıldönümünde babamı size anlatmaya devam edeceğim.

Yazılarımı okuyanlar bilir ama ben yine de anlatayım; Babam İngiliz Sömürge döneminin yokluk yıllarının Kıbrıs’ında, Lefkoşa’daki İslam Lisesinden mezun olur. Türkiye Cumhuriyeti’nin yatılı bursunu kazanıp üniversite eğitimi için Kıbrıs’tan çıkıp Türkiye’ye gittiği yıl 1936. Uzun bir gemi yolculuğu, sonra da kara trenle Ankara’ya haftalar sonra ulaşabilmeyi başarır bu çetin yolculuğun sonunda.

Yolculuk öncesi hikayesi de önemli. Herkes gibi savaş sonrası yoksulluğu yaşayan aile, gurbete okumaya gidecek oğulları için evdeki keçiyi satar, eline harçlık verir.

Eline zar zor harçlık verip gurbete okumaya gönderdiği oğlunun bir daha hiç dönemeyeceğini düşünen nenem, doğan torununa da oğlunun adını (Hakkı) verir. Torun Hakkı (Atun) KKTC siyasetine damga vurmuş, başbakanlık, Meclis Başkanlığı gibi görevlerde bulunmuş Hakkı Atun’dur.

Ankara Üniversitesi’nde eğitime başlayan babam, lise gibi, üniversiteyi de birincilikle bitirmiştir. İkinci Dünya savaşı çıkınca Türk Silahlı kuvvetlerinde teğmen olarak Edirne’de, Bursa’da ve Kırıkkale’de görev alır.

Lise ve üniversite eğitimindeki başarısının semeresini, II. Dünya Savaşı sonrası ABD’nin açtığı burs sınavlarını kazanıp ABD’de Yüksek Lisansını tamamlayarak alır babam. Atatürk ile karşılaşma şansına da sahip olur, hem de birkaç kez.

Lise ve üniversitede gösterdiği başarıları, çalışma hayatında da devam eder rahmetlik babamın. 1952 yılında ABD’den Türkiye’ye geri döndükten sonra, sonradan adı “Elazığ Veteriner Kontrol Araştırma Enstitüsü”nü (EVKAE) olarak değiştirilmiş olan “Elazığ Bakteriyoloji ve Seroloji Enstitüsü”nü sıfırdan kurar Enstitü Müdürü olarak. EVKA Enstitüsü kurulduğu günden itibaren Doğu Anadolu’nun, daha doğrusu Ortadoğu’nun en önemli araştırma enstitüsü olur.

Babamın tahsil ve başarılarını duyan İngiliz Sömürge Yönetimi davet gönderip, ısrarcı olunca 1950’li yıllarda Kıbrıs’la mesleki ilişkisi başlar. Kıbrıs’taki bir salgın hastalık nedeni ile adaya çağrılan babam önce Lefkoşa’daki Laboratuvarın başına getirilir, sonra da adanın tüm ilçelerinde görev yapmaya başlar.

Kıbrıs’tan sonraki görev yeri Irak’tır. Irak’taki General Kasım hükümeti Türkiye’den ve Dünya Sağlık Teşkilatı’ndan salgın hastalık uzmanı isteyince babama Irak yolu gözükür ve babamın tayini Irak’a, Bağdat Üniversitesine çıkar.

Birkaç yıl sonra Ankara’da Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesini kuran Prof. Dr. İhsan Doğramacı babamın adını duyar, peşine düşer. Dünya Sağlık Teşkilatı tayinini Hindistan’a çıkarmasına rağmen Prof. Dr. İhsan Doğramacı’nın “ününüz sizden evvel buraya ulaştı. Yarın Patoloji bölümünün başkanı olarak görevinize başlıyorsunuz, odanız hazırlanmıştır” diyerek Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi’ne davet etmesinden sonra Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde göreve başlar babam.

20 Temmuz 1974 tarihinde başlayan Mutlu Barış Harekatında babam Kıbrıs’tadır. Tıp eğitimindeki bilgilerini kullanarak Mağusa hastanesinde yaralıların tedavisine gönüllü olarak koşar. Mutlu Barış Harekatı’nda arşiv niteliği taşıyacak birçok değerli fotoğraflar çeker ve Mağusa’da yaşanan olayları ölümsüzleştirir.

Mutlu Barış Harekatı sonrasında 1975 yılının Eylül ayında Ankara’ya giderek Başbakan Ecevit’le görüşür, KKTC’de kurulacak sanayinin üniversitelerden oluşması gerektiğini söyler ve KKTC’nin üniversiteler ülkesi olması için çalışmaların hemen başlatılmasını talep eder. Doğu Akdeniz Üniversitesi’nin temelleri de o gün atılır.

Birkaç yıl sonra da dönemin Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı kendisini “Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi”ni kurmakla görevlendirir. Yüksek Öğrenim Kurumu’nun (YÖK) kararından sonra Van Üniversitesini kurmak için yola çıkar ve Doğu Anadolu’nun en iyi üniversitesi olan Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi’ni kurarak Kurucu Rektörü olur.

Başarıları yurt dışında da dikkat çeken babam Prof. Dr. Hakkı Atun, 1988 yılının sonunda yayınlanan “Dünya Bilim Adamları” biyografisinde hakkı ile yerini alır…

Başarılarla dolu yaşamı 2009 yılının 13 Kasım’ında yatağında gece uyurken sessizce son bulur. Vefalı sevenlerinin katıldığı görkemli bir törenle Gazimağusa’da ebedi istirahatgahına defnedilir.

Babam bu dünyadan göç etti gitti ama kurucusu olduğu Van 100. Yıl Üniversitesi, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Elazığ Veteriner Enstitüsü, Pendik Veteriner Enstitüsü gibi bilim yuvaları, KKTC’nin Üniversiteler adası olmasının fikrini ortaya atması ve adadaki eğitim kıvılcımını çakması gibi eserleri bu dünyada kaldı.

Nurlar içinde uyusun, mekanı cennet olsun…

Prof. Dr. Ata Atun

Akademisyen

KKTC Cumhuriyet Meclisi 1. Dönem Milletvekili