Avrupa’da sıcak hava dalgası tehlikesi: Yeni teknolojiler, insanları korumaya yardımcı olabilir mi?

TÜHA HABER / İklim bilimcileri, küresel ısınmanın, bu yaz dünyanın birçok bölgesinde baş gösteren sıcak hava dalgaları, sel ve orman yangınları gibi doğal afetlere neden olduğunu vurguluyor.

Son yıllarda da tehlikeli sıcak hava dalgalarının Avrupa kentlerini daha sıklıkla etkilediğine şahit oluyoruz. Aşırı sıcak havalar da insan sağlığı üzerinde ciddi risklere yol açıyor.

Peki, en savunmasız olanları korumak için ne yapılabilir? Climate Now programımızın aylık iklim değişikliği serimizin bu bölümünde sıcak hava dalgalarından kaynaklanan sağlık risklerini daha iyi yönetmeye yönelik en gelişmeleri takip etmek için İtalya’nın başkenti Roma’ya gittik.

Avrupa’nın bugüne kadarki en sıcak ikinci temmuz ayı

Copernicus İklim Değişikliği Servisi’nin son verilerine göre, Temmuz 2021 ayı, dünyada kaydedilen üçüncü en sıcak ay oldu. Avrupa’da ise, bugüne kadar kaydedilen en sıcak ikinci temmuzu yaşadık.

Geçen ayda, aslında 1991-2020 ortalamasından 1.4 derece daha yüksek sıcaklıklar yaşandı.

Avrupa ülkeleri arasında önemli farklılıkların olduğu görülüyor. Baltık’tan Doğu Akdeniz’e kadar 42 dereceyi bulan şiddetli sıcak hava dalgaları yaşandı.

Örneğin Litvanya’da bugüne kadarki en uzun sıcak hava dalgası görüldü. Kuzey İrlanda bölgesinde de hava sıcaklığı birkaç kez en yüksek derece olan 31’i geçti.

Fakat, Portekiz, Almanya’ya veya Rusya’nın kuzeybatı bölgesinde havaların bu yaz nispeten daha soğuk olduğu gözlemlendi.

Avrupa için sıcak hava dalgası projeksiyonları

İklim değişikliğiyle birlikte, Avrupa’nın gelecekte sıcak hava dalgalarını daha sık görmesi muhtemel. Copernicus, bir dizi iklim değişikliği senaryosuna dayalı olarak Avrupa ülkelerinin karşı karşıya kalacağı sıcak hava dalgası günlerinin sayısını tahmin eden bir araç geliştirdi.

Ayrıca, bu yaz yağışlarda da bazı anormallikler yaşandı. Yağış miktarı haritasına baktığımızda, Belçika, Almanya, Hollanda ve Lüksemburg’da bazı bölgelerinde sel felaketleri yaşandı.

Fakat kıtanın doğu bölgeleri olan İspanya ve Portekiz’e baktığınızda daha kuru bir yaz geçtiğini görebilirsiniz. Yani karmaşık bir durum ile karşı karşıyayız.

Aşırı sıcaklar halk sağlığını etkiliyor

Nature’da yayınlanan yakın tarihli bir araştırma, 1991 ve 2018 yılları arasında dünya genelinde ısıya maruz kalma ile ilgili ölümlerin yüzde 37’sinin insanlığın sorumlu olduğu küresel ısınmadan kaynaklandığını gösteriyor. Araştırmaya katılan 43 ülkede, yılda 9 bin 700 can kaybının küresel ısınmadan kaynaklandığı tespit edildi.

İtalya’da yeni teknolojiler kullanılıyor

İtalya’da, sağlık yetkileri riskli grupta olan kişileri korumak için, Covid-19 hastaları için geliştirilen teletıp sistemi kullanıyor.

Sağlık yetkilisi Donatella Biliotti bu sistem sayesinde, kendi başına yaşayan yaşlıları, ilaçlarını kullanmaktan su içmeye kadar yakından takip ediyor.

Biliotti konuya ilişkin yaptığı açıklamada, “En önemli risk dehidratasyon (susuzluk), çünkü başınıza gelebilecek sorunlar zincirinin kapısını açıyor. Genellikle başlangıç noktası da bu, bu yüzden yalnızlık çeken yaşlı insanlar için bir numaralı risk unsuru olarak kabul edilir.”

Roma’da ‘kentsel ısa adası’ endişeleniyor

Bilim insanı Andrea Cecilia, “kentsel ısı adası” etkisi için yeni bir sağlık uyarı sistemi üzerinde çalışıyor. Bu fenomenin şehir merkezi sıcaklıklarını potansiyel olarak zararlı seviyelere çıkardığı kanıtlandı.

Roma’da kentsel ısı adasının ortalama olarak 3.4 santigrat dereceye ulaştığının altını çizen Cecilia, “Bu durum şehir merkezinde geceleri ortalama olarak kırsal kesimden 3.4 derece daha sıcak olduğu anlamına geliyor. Ama aynı zamanda 6.2 santigrat derecelik zirveler de gözlemledik. Şehirde bazen çok çok sıcak geceler oluyor.”

Avrupa genelinde artık hükümetler, hava ve iklim verilerine dayalı uyarı sistemleri oluşturarak sıcak hava dalgalarıyla ilgili sağlık risklerini artık daha ciddiye alıyor.

İklim uzmanı olan Francesca de Donato, sıcak hava dalgası uyarılarının yerel nüfusa göre uyarlanması gerektiğini savunuyor:

“Sıcak hava dalgasının evrensel bir tanımı yok. Tüm Avrupa veya dünya için ciddi risk seviyesini belirleyen, herkes tarafından anlaşılır evrensel bir sıcaklık seviyesi yok.

Yani Roma yazın 32 derece belki normal gelebilir. Fakat Birleşik Krallık veya Finlandiya için hava çok sıcak olur. Bu nedenle koşulların uyarlanması ve bunun hesaba katılması için uyarı sistemlerinin kente özgü olması gerekir.”

HABER : Jeremy WİLKS & EuroNews

[TÜHA Haber Ajansı, 19 Ağustos 2021]