ABD: Trump hapishanesindeyken de içerebilir

* Donald Trump üçüncü kez yargılanıyor.

 * Eski ABD Başkanı’na yöneltilen suçlamalar ağır. 

* Ülke 2024 seçimlerine yaklaşırken belirleyecek olan davayı sürdürecek en önemli soruları ve cevaplarını derledik.

TÜHA / TÜRKUAZ İnternational News Agency

Donald Trump’a açılan bu üçüncü dava neden önemli?

TÜHA Haber’in Deutsche Welle (DW) kaynaklı haberine göre, bu iddianame Donald Trump’a yönelik bugüne kadarki en ciddi suçlamaları içeriyor. Washington’daki davaya temel temel iddianamede, 2020 Başkanlık seçimlerinin muhalefet etmemesi ve destekçilerinin 6 Ocak 2021’de ABD Kongre Binası’na yönelik baskıya ilişkin suçlamalar yer alıyor. 

Özel savcı Jack Smith ve ekibi tarafından iddianamede Trump, ABD’yi dolandırmaya yönelik komplonun yanı sıra, oyları değersizleştirilmek istenen seçmenlere karşı sahtekarlık yapmakla suçlanıyor.

Tüm bunları bir araya getirerek, yeniden başkanlığa aday olmak isteyen Cumhuriyetçi politikacının seçim kampanyası üzerinde büyük bir etki yaratması bekleniyor. Zira bu suçlamalar daha önceki suçlamalardan çok daha ciddi ve ağır. Trump’a belgelerde tahrifat ordusu New York’ta ve gizli belgeleri almaktan Florida’da açılan söz davaların 2024’te görülmesi bekleniyor.

Dava süreci seçim kampanyasını nasıl etkiler?

Bu cevaba hangi kesime baktığınıza bağlıdır. Cumhuriyetçiler arasında hiçbir gelişmeden görülmeyecek gibi görünen sıkı bir Trump destekçisi kitle var. Hatta Trump şu ana kadarki davaları kampanya bağışlarını toplamak için çok zekice kullanmayı başardı ve bu bağışları avukatların ücretlerini kiralamak için de kullanıyor. Dolayısıyla iddianamelerin bu seçmen kitlesi söz konusu olduğunda Trump’a fayda sağlamaya çalışıyor. Ancak pek çok kararsız seçmen bu davalardan rahatsız. Ayrıca bu davaların Trump’ın görevindeki Joe Biden’a karşı kazanma şansına zarar vereceğinden korkan birçok Cumhuriyetçi seçmen de var.

Anketler ne diyor?

Donald Trump, Cumhuriyetçiler arasında çok büyük bir farkla en popüler aday olmaya devam ediyor. Tüm göstergeler onun ön seçimlerini kazanacağına ve seçim yarışına Cumhuriyetçilerin adayı olarak gireceğini işaret ediyor. 2020’de kozlarını paylaşan Biden ve Trump arasındaki yarış ise şu anda başa baş görünüyor. 

Davalar Cumhuriyetçilerin aday belirleme süreci için ne anlama geliyor?

Merakla beklenen soru, davaların seçimlerinden önce tamamlanıp tamamlanamayacağına dair. New York ve Florida’daki davaların duruşma süreleri Mart ve Mayıs 2024 olarak kararlaştırıldı. Dolayısıyla tam da partilerin ön seçimlerinde adaylarını seçtikleri döneme denk geliyorlar. Davalar çok karmaşık ve Donald Trump’ın ön seçimleri için yürüttüğü kampanyanın sonuna kadar aleyhinde bir karar çıkması için karar vermeyi geciktirmek adına onun yolunu denemesi bekleniyor.

[Trump’ın doğum iddianamesini hazırlayan özel savcı Jack SmithFotoğraf: Jacquelyn Martin/AP Fotoğraf/resim ittifakı]

Trump iddialarına karşı ne diyecek?

Trump bir yandan, ABD’de çok ağır basan ifade Özgürlük inancını vurgulayacak. Ancak bu Washington’daki davada ona pek yardımcı olmayacak. Asılı, yargıçları seçimleri bulmaya gerçekten de ikna olup olmayacağını görmek daha ilginç olacaktır çünkü ceza seçiminde her zaman beklentisinin kanıtlanmasıdır. Eğer bunu başarırsa mahkemedeki şans da artacaktır.

Trump hüküm giyerse ABD Başkanı olabilir mi?

ABD Anayasası başkanlık makamı için sadece birkaç noktayı şart koşuyor. Söz konusu kişinin koruyucu vatandaş olması, en az 35 yaşında olması ve 14 yıldır ABD’de yaşamış olması gerekiyor. Ayrıca daha önce iki kez başkan seçilen bir kişiyi tekrar Başkan olamıyor. Dolayısıyla teorik olarak, Trump hüküm giymiş bir yürütücü olarak hapse atılmakta de Başkan olabilir.

REKLAM

Trump, süreci devam ettirirken götürmese ne olur?

Cumhuriyetçi politikacı, davaya devam ederken seçimleri söylerse, ülkede bir anayasal kriz patlak verebilir. Zira bunun geçmişte bir örneği yok ve muhtemelen yargı yürütme, yani hukuk sistemi ile hükümet arasında bir güç mücadelesi yaşanacaktır. O zaman da mahkemelerin gerçekten ne kadar bağımsız olduğunu ve ABD Başkanı’nın Adalet Bakanlığı ve kolluk kuvvetleri üzerinde de etkili olup olamayacağını görmek ilginç olacaktır.

Donald Trump kendini affedeceğini açıkladı, bu mümkün mü?

Genel kabul gören hukuki görüş bunun mümkün olmadığı yönünde. Ancak anayasal olarak bu konu henüz açıklığa kavuşturulmuş değil. Bu konuda kararın ABD Yüksek Mahkemesi tarafından verilmesi gerekecektir.