ABD Temsilcisi Hochstein Hizbullah’la ateşkes sağlamak üzere İsrail’e gidiyor

ABD’nin özel temsilcisi Amos Hochstein, Beyrut’taki görüşmelerde ilave ilerleme kaydedildiğini açıklamasının ardından Hizbullah ile savaşı sona erdirecek bir ateşkes sağlamaya çalışmak üzere Çarşamba günü İsrail’e gideceğini söyledi.

TÜHA / TÜRKUAZ İnternational News Agency

TÜHA Haber’in ‘VOA’ya dayandırdığı Reuters kaynaklı haberine göre, Lübnan hükümeti ve Hizbullah’ın ABD’nin ateşkes önerisini bazı şerhlerle de olsa kabul etmesinin ardından Hochstein Salı günü bir ateşkes anlaşması sağlamak üzere Beyrut’taydı.

Hochstein, İran destekli Hizbullah tarafından müzakere için onaylanan Meclis Başkanı Nebih Berri ile yaptığı ikinci görüşmenin ardından yaptığı açıklamada “Bugünkü görüşme dünkü görüşmenin üzerine inşa edildi ve ilave ilerleme kaydedildi” dedi.

Hochstein, “Bu yüzden birkaç saat içinde buradan İsrail’e gideceğim ve eğer yapabilirsek bunu bir sonuca bağlamaya çalışacağım” dedi.

Yürütülen bu diplomasi, İsrail’in Eylül ayında Hizbullah’a karşı saldırıya geçerek ülkenin geniş kesimlerine hava saldırıları düzenlemesinden ve asker göndermesinden bu yana Lübnan’da büyük bir yıkıma yol açan çatışmayı sona erdirmeyi amaçlıyor.

İsrail amacının, Ekim 2023’te Gazze savaşının başlangıcında Hamas’a destek için ateş açan Hizbullah’ın roket saldırıları nedeniyle ülkenin kuzeyinden tahliye edilen on binlerce insanın evlerine dönmesini sağlamak olduğunu söylüyor.

Lideri Hasan Nasrallah ve diğer komutanlarının öldürülmesinin şokunu hala üzerinden atamayan Hizbullah, bu hafta Tel Aviv’i hedef alarak İsrail’e roket atışlarını sürdürdü. Hizbullah savaşçıları güneyde İsrail birlikleriyle çatışıyor.

Gazze savaşını sona erdirmeye yönelik diplomatik çabalar büyük ölçüde durmuş olsa da Biden yönetimi, başkan seçilen Donald Trump Ocak ayında göreve başlamadan önce Lübnan’daki paralel çatışmada bir ateşkes sağlamayı hedefliyor.

Hochstein, “Yeni gelen yönetimle birlikte çalışacağız. Bu konuyu onlarla zaten görüşüyor olacağız. Ne yaptığımızın tamamen farkında olacaklar” dedi.

Diplomatlar, 2006 yılında çatışmayı sona erdiren BM kararına dayanan bir ateşkesi yeniden tesis etmeyi amaçlıyor. İsrail, herhangi bir ateşkes anlaşmasından sonra bile gerekli gördüğü takdirde Hizbullah’a karşı harekete geçme özgürlüğü istediğini söyledi. Lübnan ise bunu reddediyor.

İsrail Savunma Bakanı Israel Katz Çarşamba günü bir toplantıda istihbarat yetkililerine “Lübnan’da herhangi bir diplomatik çözümün koşulu istihbarat kabiliyetlerimizin ve (İsrail ordusunun) harekete geçme ve İsrail vatandaşlarını Hizbullah’tan koruma hakkının korunmasıdır” dedi.

Hizbullah, Genel Sekreter Naim Kasım’ın bugün bir konuşma yapacağını açıkladı.

Hizbullah’ın üst düzey siyasetçilerinden Hasan Fadlallah, Lübnanlı yayın kuruluşu Al Jadeed’e verdiği mülakatta, bir anlaşmanın imzalanma şansı konusunda beklentilerini açıklamak istemediğini söyledi. Fadlallah, Hizbullah’ın “siyasi sürecin ulusal temeller üzerinde başarılı olması” için çalıştığını ekledi.

Berri ise, İsrail’in hareket özgürlüğüne ilişkin ifadenin geçen hafta kendisine sunulan taslak ABD önerisinde yer almadığını söyledi.

BM Güvenlik Konseyi’nin 1701 sayılı kararı, Lübnan devletinin sınır ile Litani Nehri arasında kalan ve yaklaşık 30 kilometre kuzeyinde yer alan bölgede silah tekeline sahip olmasını gerektiriyor. Bu da Hizbullah’ın sınır yakınlarında hiçbir askeri varlığı olmaması gerektiği anlamına geliyor.

İsrail uzun süredir bu kararın uygulanmadığından ve Hizbullah’ın sınırda silahlanmaya devam ettiğinden şikayet ediyordu. Lübnan da İsrail’i kararı düzenli olarak ihlal etmekle suçluyordu.

Lübnan Sağlık Bakanlığı, Ekim 2023’ten bu yana Lübnan’da 902’si kadın ve çocuk, 3 bin 544 kişinin öldüğünü ve bunların çoğunun Eylül ayından bu yana İsrail saldırılarında hayatını kaybettiğini açıkladı. Bu rakamlarda sivil- savaşçı ayrımı yapılmıyor.

İsrail’e göre Hizbullah saldırılarında İsrail’in kuzeyinde ve İsrail işgali altındaki Golan Tepeleri’nde 43 sivil öldürülürken, İsrail’in kuzeyindeki ve Golan Tepelerindeki saldırılarda ve güney Lübnan’daki çatışmalarda 73 asker öldürüldü.