Ulusal Güvenlikle Özgürlükler Arasında TikTok Yasağı
Kadir ÜSTÜN, SETA Washington D.C. Koordinatörü
Amerikan Kongresi’nin alt kanadı Temsilciler Meclisi, son zamanlarda eşine az rastlanır bir uzlaşıyla ve 352’ye 65 gibi ezici bir çoğunlukla TikTok yasağıyla sonuçlanacak bir yasayı jet hızıyla kabul etti. Yasaya göre TikTok’un sahibi olan Çin firması ByteDance, altı ay içinde sosyal medya platformunu Amerikan yönetiminin onaylayacağı bir firmaya satmadığı takdirde TikTok Amerika’da yasaklanacak. Amerika’da 170 milyon hesaba ve 100 milyonun üzerinde aktif kullanıcıya sahip olan TikTok’a verilen bu ültimatom, özellikle genç kullanıcılardan büyük tepki çekti. Başkanlık seçimlerine giderken dezenformasyon ve seçime yabancı müdahale kaygıları meşru görülebilir ancak yasanın bu kadar hızlı geçmesinde Gazze’de yaşananların TikTok üzerinden yayılmasının da etkisi olduğu açık. Ulusal güvenlikle ifade hürriyeti arasında makul bir denge kurmanın zorluğuna işaret eden TikTok yasağı, Amerika’nın Çin’le ekonomik ve teknolojik mücadelesinde serbest piyasa kurallarını ve bireysel özgürlükleri yeniden düşünmek zorunda kaldığını gösteriyor.
ULUSAL GÜVENLİK KAYGILARI
Tasarının Senato’dan geçmesi ve Başkan Biden tarafından onaylanması durumunda bütün zamanların en popüler sosyal medya platformlarından birinin yasaklanması gündeme gelecek. Senato İstihbarat Komitesi üyesi senatörler Mark Warner ve Marco Rubio ile Başkan Biden yasaya desteklerini şimdiden ifade ettiler. Yasal engellere takılma ihtimali de olan yasa, ABD’yle Çin arasındaki teknolojik mücadelenin de son halkasını oluşturuyor. Bu mücadelede ifade hürriyeti ve bireysel hürriyetlerin korunması gibi prensiplerden ulusal güvenlik adına kısmen de olsa taviz verildiğini söylemek mümkün. Dahası, liberal Amerikan kapitalizminin özel teşebbüsü ilerlemenin ve değişimin ana motoru olarak kutsamasının da sınırları olduğuna şahit oluyoruz. Çin ve Rusya gibi aktörlerin özgürlük alanlarını manipüle ederek Amerikan siyasetine etki edebilme kabiliyeti olduğu yadsınamaz. Ancak ABD’nin buna karşı çok iyi çözümler ürettiğini söylemek de mümkün değil.
TikTok yasağı Başkan Trump’ın Çin’le ekonomik savaş başlattığı dönemde gündeme gelmişti ancak mahkemeler Trump’ın kararnamesinin uygulanmasını engellemişti. Trump’ın zoruyla TikTok’un Amerikan firmalarına satışı için görüşmeler başlamış ancak mahkemelerin tavrı nedeniyle satış gerçekleşmemişti. O gün bugün yoğun lobi faaliyetlerini sürdüren TikTok, Trump ve ona yakın isimleri ikna etmeyi bile başardı. Twitter ve Facebook’ta yasaklanan Trump, TikTok yasağına Facebook’u güçlendireceği için karşı çıktı. Ancak Temsilciler Meclisi’ndeki Cumhuriyetçilerin çoğu bu sefer Trump’a kulak asmayarak yasaya oy verdi. Temsilciler Meclisi’nde bu kadar geniş desteği olan bir tasarının yasalaşması şaşırtıcı olmayacak. Trump’ın TikTok’u yasaklama çabasından bu noktaya evirilmesi karşısında, Biden kampanyasının yakın zamanda bu platforma katılmasına rağmen yasağı desteklemesi tam bir ironi olarak öne çıkıyor. Amerikan siyasetinin Trump ve Biden’dan bağımsız olarak, Çin’le mücadele konusunda hemfikir olduğunu söylemek mümkün.
Z KUŞAĞININ TEPKİSİ
Yasayı destekleyenler, TikTok algoritmasının Amerikan vatandaşlarının özel ve hassas bilgilerini toplamasını ve viral videolar üzerinden siyasete etki etme kabiliyetini önemli ulusal güvenlik zaafları olarak görüyor. TikTok, kullanıcıların hassas bilgilerinin Çin’deki bir sunucuda tutulduğu eleştirilerini gidermek için Oracle firmasıyla anlaşarak bu bilgilerin Amerika içinde tutulmasını kabul etmişti. Şirket, diğer kaygılarla ilgili de bir süredir ‘ABD’de Yabancı Yatırım Komitesi’ ile iş birliği yapıyordu ancak bu süreç siyasetçilerin istediğinden çok daha yavaş işliyordu. Siyasetçiler seçmen karşısına çıkacakları kasım ayı öncesinde hem Çin’in seçimlere müdahalesini engelledikleri hem de gençleri korudukları mesajını vermek için acele etmek istemiş görünüyorlar. Siyasetin bu hesabının genç seçmen nezdinde ters tepme ihtimali yüksek zira Z kuşağı ne iki yaşlı başkan adayından ne de Biden’ın Gazze politikasından memnun. Bunun üzerine TikTok yasağının eklenmesi, genç seçmenin protesto oylarının artması sonucunu doğurabilir.
Amerikan gençleri arasında en popüler sosyal medya platformu olan TikTok, yasa tasarısının bir anda ortaya çıkmasına hazırlıksız yakalanınca kullanıcılarını yasaya karşı harekete geçmeye çağırdı. TikTok’taki büyük hareketlilik, Kongre üyelerine çok büyük bir mesaj bombardımanı olarak yansıdı. Ancak TikTok siyasete bu şekilde etki etmeye çalışınca, yasayı destekleyen siyasetçilerin kaygılarını haklı çıkarmış oldu. Bu şekilde stratejik bir hata yapan TikTok, her iki partinin de Çin’le mücadeleye ne kadar önem verdiğini anlamamış görünüyor. Biden yönetimi Trump döneminden devraldığı Çin politikasını belli alanlarda yumuşatarak daha öngörülebilir hale getirmeye çalıştı ancak Çin’in Amerika’nın en büyük rakibi olduğu değerlendirmesini terk etmedi. Cumhuriyetçiler ve Demokratlar anti-Çin politikalarda iş birliğinde zorlanmıyorlar ancak ifade hürriyeti ve serbest piyasa kurallarından taviz vermek zorunda kalarak ‘kaygan bir zeminde’ ilerliyorlar.
Yorumlar
Benzer Konular
80’li yılların içinde birkaç yıllık Turgut Özal iktidarı olmasa söz konusu yıllar temelli kayıp yıllar olacaktı. Tayyip Erdoğan iktidarlarından önceki yılların, hususiyle 1980’lerin, 90’ların Türkiye’si dünyada ne ekonomisi, ne sanayisi, ne kalkınmışlığı, ne de dış politikası bakımından kaale alınan bir ülkeydi. Yapabildiği tek şey, ABD’nin ve AB’nin dümen suyunda yürümekti....
Öncelikli gündem maddeleri olarak görülebilecek neredeyse tüm başlıklarda Türkiye eli en rahat olan ülke. Çünkü bir önceki dönemde en fazla sayıda güvenlik sorunuyla yüzleşti ve bunlardan güçlenerek çıktı. Doç. Dr. Hasan B. YALÇIN Yeni uluslararası düzenin nasıl bir sistem olduğunu anlamak istiyorsanız size basit bir örnek vereyim. Mesela, Katar konusunda Türkiye...
TBMM Genel Kurulu bugün PKK terörü gündemi ile mesaisine yeniden başlıyor. Pençe-Kilit harekât bölgesinde 22 Aralık ve 12 Ocak’ta PKK intihar saldırılarında 21 askerimizin şehit olması çok yönlü bir tartışmayı beraberinde getirdi. Metina ve Zap bölgeleri Irak’tan gelen “terörü yerinde kurutma” amacı açısından önem taşıyor. Yine benzer şekilde Suriye’deki dört operasyon da cumartesi günü gerçekleştirilen… Prof. Dr. Burhanettin...
Şu anda tüm dünyanın gündemi Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı. Özellikle Karadeniz’de kıyısı olan ülkelerin, Avrupa Birliğinin, ABD’nin, İngiltere’nin 1 numaralı gündemi Ukrayna’ya yönelik Rus askerî harekâtı. Bu harekâtın, bu saldırının; akar suyun üst tarafındaki kurdun yemeyi kafaya koyduğu suyun alt tarafındaki kuzuya, “Suyumu bulandırıyorsun!” şeklindeki uyduruk gerekçesi kadar bile haklılığı yok....
Küresel ekonomik atmosfer 2000’lerin başındaki kadar toz pembe değil. Yabancı sermayeye aşırı bağımlı olmak elde edeceğiniz marjinal faydayı zamanla azaltır. Bu gerçeği dikkate alarak ekonomi politikalarını tasarlamalıyız. Prof. Dr. Nurullah GÜR & İstanbul Medipol Üniversitesi Dekan Yardımcısı Türkiye seçim atmosferine girmiş durumda. Seçim gündeminin en önemli meselelerinden biri ekonomi. Sadece...
İsrail’in hava savunma sistemi Demir Kubbe’nin füze ya da roketleri önleme kapasitesi zamanla artsa da yoğun saldırılara karşı koymada zorlanıyor. Doç. Dr. Murat ASLAN, Hasan Kalyoncu Üniversitesi İsrail‘in hava savunma sistemi Demir Kubbe (Iron Dome), son İsrail-Filistin çatışmasında atılan füze ve roketleri çok etkili bir şekilde önleyebilse de yoğun roket...