enflasyonemeklilikötvdövizakpchpmhp
SON DAKİKA
00:34 Doğu Karadeniz’den ocak-ekim döneminde bal ihracatı, 1 milyon 834 bin 520 dolara ulaştı.
00:32 Suriye Sahasındaki Meydan Okumalar ve Fırat’ın Doğusu
00:31 Terör örgütü PKK Irak’ın kuzeyindeki Zap bölgesinden tamamen çekildi
00:26 Türkiye genelindeki metro tünelleri, olağanüstü durumlarda 1 milyon 374 bin kişiye acil barınma imkanı sağlayacak kapasitede…
00:19 “2025 yılında 65 ilde 255 kazı alanına ulaştık”
00:19 Şara’nın Washington Ziyareti ve Türkiye’nin Rolü
00:19 Bakan Güler: Kutuların çözümü ve ilk bulgulara ulaşma süreci en az 2 ay sürer
00:19 TOBB’un Nefes kredi hacmi 25 milyar liradan 50 milyar liraya yükseltildi…
00:09 Sempozyum | Sosyal Panorama 2025: Türkiye’de Değişen Nüfus ve Ailenin Geleceği
00:09 Engelli bireylerin trafik sigortasından indirimli yararlanmalarına ilişkin yeni düzenleme 1 Şubat 2026’da yürürlüğe girecek.
00:08 Bakan Uraloğlu, “Üretilen dördüncü Milli Banliyö Tren Seti Gaziantep Büyükşehir Belediyesine teslim edildi”
00:07 Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Elim uçak hadisesinin neden yaşandığını çok daha net göreceğiz ve kamuoyuyla paylaşacağız”
00:06 Bakan Kacır: Gençlerimizi geleceğe hazırlıyoruz
13:46 Kriz Beklentisine Mahkum Olmak
11:24 4. Ölüm Yılında, Şair, Yazar, Düşünür Sezai Karakoç
07:21 Kültür ve Turizm Bakanı Ersoy, “Türkiye’nin dünya çapında bir turizm markası”
00:56 Sındırgı’da 22 bin 600 binada inceleme yapıldı…
00:53 KKTC Cumhurbaşkanı Tufan Erhürman, “İlk ziyaretimi Türkiye’ye yapmaktan son derece memnunum”
00:47 CSO Ada Ankara’dan bu hafta müzikseverlere unutulmaz konserler, çeşitli etkinlikler…
00:41 SPD Başkanı Yıldız: Kuraklık yerleşiyor. Su Yönetiminde radikal bir değişim şart.
TÜMÜNÜ GÖSTER →

Ülke profili: Kazakistan

Ülke profili: Kazakistan
08.01.2022
A+
A-

NUR SULTAN – TÜHA HABER / Dünyanın en büyük karayla çevrili ülkesi olan 18 milyon nüfuslu Kazakistan, tüm Batı Avrupa’dan daha büyük. Petrol ve doğalgaz zengini ülke, dünyadaki uranyum kaynaklarının da yüzde 15’ine sahip.

Candan Bilgici
TRT Haber : Candan Bilgici

Bulunduğu bölgede ekonomik ve ticari anlamda büyük devletlerden biri olan Kazakistan, akaryakıt zammıyla başlayan gösterilerin ardından dünya gündeminde ilk sıralara yerleşti.

Batı Avrupa büyüklüğündeki devasa ülke, 2 milyon 717 bin kilometre kare yüzölçümüne, geniş maden kaynaklarına ve muazzam ekonomik potansiyele sahip.

Gelin Kazakistan’ın ülke profiline yakından bakalım…

Etnik köken

Nüfusun çoğunluğunu yerli etnik grup olan Kazakların oluşturduğu çok uluslu bir ülke olan Kazakistan’ın bugünkü başkenti Nur Sultan.

Kazaklar ve Ruslar dışında, Ukraynalılar, Özbekler, Almanlar, Tatarlar, Uygurlar, Koreliler ve Ahıska Türkleri de dahil olmak üzere çok çeşitli etnik gruplar yaşıyor.

Bağımsızlığını 1991’de ilan eden Kazakistan, Sovyetler Birliği’nin dağılması sonucu ülkede oluşan büyük demografik krize karşı nüfus politikası yürütüyor.

Sovyet yönetimi altında bastırılan ana din olan İslam, yeniden canlanıyor.

Kuzeybatısında Rusya ile 5 bin kilometrelik ve Çin ile 17 bin kilometrelik sınırı bulunan Kazakistan, Tacikistan dışında tüm diğer Orta Asya cumhuriyetleriyle komşu. Kazakistan’ın Hazar Denizi’ne ve Aral Gölü’ne kıyısı bulunuyor.

Müslüman dünyasının nükleer enerjiye sahip ilk ülkesi

1991’de Sovyetler Birliği’nin çöküşünün ardından bağımsızlıktan bu yana, petrol sektörüne yapılan büyük yatırımlar hızlı ekonomik büyüme getirdi.

Ülke, nükleer enerjinin yanı sıra kuzeydeki bozkırlarda kurulu bir uzay üssüne de sahip.

Uzaya çıkan ilk insan Yuri Gagarin 12 Nisan 1961’de Vostok uzay aracıyla Baykonur uzay üssünden uzaya fırlatılmıştı.

Ülke petrol, doğalgaz bakımından zengin olmasının yanı sıra, uranyum, bakır, çinko, altın, kurşun, demir yatakları bakımından da zengin.

Hazar Denizi petrollerine yapılan yatırımlar sayesinde ekonomik büyüme yılda ortalama yüzde 9’u geçti. 2010 yılından itibaren kişi başına düşen Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) 90’lı yıllara oranla 10 kat arttı.

2010 yılı verilerine göre 1,61 milyon varil petrol üretilen ülke, günde 1,501 milyon varil petrol ihracatı yapıyor ve kanıtlanmış 30 milyar varillik petrol rezerviyle dünyada 11’inci sırada yer alıyor.

2009 verilerine göre Kazakistan, 2,407 trilyon metreküp kanıtlanmış doğalgaz rezerviyle dünyada 15’inci sırada.

Bağımsızlıktan bu yana 2 cumhurbaşkanı değişti

Bağımsız Kazakistan’ın kurucusu Nursultan Nazarbayev 1991’den beri cumhurbaşkanlığı görevini yapıyordu.

Uzun süredir meslektaşı olan Kassym-Jomart Tokayev, Nazarbayev Mart 2019’da aniden istifa ettiğinde cumhurbaşkanlığı görevini devraldı.

Eski yıldız Almatı

Mayıs 1929’da Kazakistan’ın başkenti olan Almatı, 1997 yılına kadar bu görevini sürdürdü.

Yeryüzündeki ilk elmanın Kazakistan’ın eski başkenti Almatı’da ortaya çıktığına inanılıyor.

Kazakçada başkent: Astana

16 Aralık 1991’de bağımsızlığını ilan eden Kazakistan, 1997’de ülkenin başkentini güneydeki Almatı’dan kuzeydeki Akmola kentine taşıma kararı aldı.

Böylece kışı sert, sosyoekonomik ve altyapı olarak gelişmemiş küçük bir kent olan Akmola, Kazakistan’ın başkenti olarak yeniden inşa edilmeye başlandı.

1998’de ise şehrin ismi Kazakçada başkent anlamına gelen Astana olarak değiştirildi.

Başkentin adı değişti

19 Mart 2019’da Nazarbayev’in cumhurbaşkanlığı görevinden istifa etmesinin ardından ülkenin Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev’in önerisiyle ülke parlamentosunca Astana ismi Nur Sultan olarak değiştirildi.

Kazakistan 1940’tan beri Kiril alfabesi kullanıyordu

Türk cumhuriyetleri içinde en büyük yüz ölçümüne sahip olan ve 1991 yılında bağımsızlığını kazanan Kazakistan, 1940’tan beri Kiril alfabesini kullanıyordu.

2017’de kademeli olarak Latin alfabesine geçme kararı aldı, ancak düzenlenen alfabe eleştirilere maruz kaldı.

[TÜHA Haber Ajansı, 08 Ocak 2022]

Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.