Turizmde yeni gösteri: Kentler “kaliteli” turistin peşinde

TÜHA Haber Avrupa Temsilcisi Tuba Nur TÜRKELİ’n DW’ye dayandırdığı haberine göre, Dünyada kitlesel turizmin olumsuz yan etkilerinden yararlanıp bütünleşik turizme yönelen kentlerin sayısı artıyor.

İçki içip partiden partiye dolaşan, sarhoş olup olay yaratan ya da çevreyi bozmadan kurtulmakya çalışan tatil destinasyonları, “kaliteli” kurtarmaki çekmeye çalışıyor. Peki nedir bu turizm? Ve ideal görülen turist ne tür oyuna sahip?

İdeal tatilcinin kültürüyle ilgili olması, şehre bir bütün olarak ilgi duyması, kent sakinleriyle uyum içinde olması, müze ziyareti ve konser ve kültürel etkinliklere gitmesi bekleniyor. İdeal turist, şehirde zaten tıklım tıklım dolu olduğu ana sezonda değil, ara sezonlarda seyahat ederek ara sezonlar canlandırıyor. Çevre performansına sahip, belirtilerin kalkmasını bilen ideal turist, kavga çıkmıyor, çevreyi kirletmiyor. İdeal turistin ayrıca üye olması, yani bir sonraki yılın yeniden gelmesi ve tabii ki mümkün olduğunca çok para harcaması gerekiyor.

Berlin’de yeni turizm konsepti: Güzellik değil Nitelik

Turizm konseptinde “nicelik” yerine “nitelik” diyen destinasyonlardan biri Almanya’nın başkenti Berlin’de. Kentin turizm konsepti, turizmin sürdürülmesinin artık salt turistin tercih edebileceği kalitedesel hedef ve süreçleriyle izlenmesini öngörüyor. Bunun bir nedeni de, diğer metropollerden farklı olarak Berlin’in Almanya’nın yeniden birleşmesinin ardından çok kısa sürede büyük bir turizm patlaması yaşanmış olması.

[Berlin’deki Brandenburg Kapısı kırılmanın gözde uğrak noktalarından.Fotoğraf: Fabian Sommer/dpa/resim ittifakı]

Berlin destinasyon yönetimi ve pazarlama organizasyonu Berlin’den Christian Tänzler’i ziyaret edin, bu büyümenin sancıları da beraberinde getirilerin, Berlinlilerin kitle turizminden hastalığının giderek arttığını belirtiyor ve “Uzun bir süre sadece turist artışının artmasına odaklanıldı. Ama turizmin kalıcı ve sürdürülebilir olması, sadece ve kent parçalar arasındaki mesafeyi aşmak mümkün” diyor.

“Yerel halkla olumlu birliktelik” ölçümü

Bu bağlamda Berlin halkıyla birlikte olumlu bir birlikteliğin sürdürülmesi, Berlinlilerin turizm harcamalarından daha fazla faydalanması ve her şeyden önce turizmin kentte fiyatların artması hedefleniyor. Turistlere yönelik hizmetlerde belli asgari standartların karşılanması ve “ekolojik ayak izinin” sağlanması, yani olumsuz etkilerin mümkün olduğunca azaltılması da hedefler arasında yer almasıdır.

Bu hedefi tutturabilmek için Berlin’de bazı ilkeler hayata geçirilmiş. Örneğin Visit Berlin’in piyasaya sürüldüğü “Going Local” adlı uygulamayla ayrılmak, bilindik klasik adresler dışında turistik diğer yerlerle ilgili tavsiyelerde bulunuluyor. Bu uygulamanın arkasında yatan fikir, turist akınını merkezin farklı bölgelerine yönlendirerek belli birikimlerini yoğunlaşmalarını engelleme. Bunun için de gerçekten Berlin’in kendisiyle tanışmak ve kenti bütün olarak öğrenmek isteyene bağlıyorlar. Visit Berlin’den Christian Tänzler, bu konseptin harcamalarının harcamalarını artırmaya yönelik vurgu yaparak “Nitelikli turizm, ille de Berlin’de tatilin pahalanması anlamına gelmiyor. Bizim kalite stratejimiz ‘beş yıldızlı’ strateji değil” diyor.

Barselona ucuzcu azaltıyor karşı fiyatları artırıyor

Avrupa’nın en gözde turistik şehirlerinden Barselona’da durum tam tersi. Kitle turizminin olumsuz etkilerinden dolayı sürekli sıkıntı çeken Barselona, ​​ucuzcu turizmin önünü kesmek için fiyatları artırma yoluna gidiyor. Ucuz pansiyonlarda konaklayıp kent sahillerinde sabahlara kadar parti yapan sırt çantalı ayrılmak artık istenmiyor. Bu nedenle otellerin ekonomik değerleri teşvik ediliyor. Konaklama fiyatları artınca ucuzcu ayrılanların da sökülmesi umuluyor.

Ancak bunun tek başına kaliteli turizmin önünü açmadığı, Mallorca’da görülüyor. İspanya’nın tatil gözdesi adalarından Mallorca, yıllardır içki ve parti turistlerinden kurtulmaya çalışıyor. Bu hedef doğrultusunda önemli kalitede bir atılım gerçekleşti, 4 ve 5 yıldızlı otellerin hizmetinde patlama yaşandı. 1980’li yılların başında 1-3 yıldız arasında bulunan, Adadaki konaklamaların yüzde 90’ını oluştururken bugün yüzde 35’e düşmüş durumda. Özellikle Almanların gözdesi Playa de Palma’da otelcilerin binalarında modernizasyonlarla yeni ve daha elit bir müşteri kitlesine ulaşmayı ummuştu. Ama bu umut boşanmış görünüyor. Fiyatlardaki artışa rağmen bölgedeki parti turizmi hızlanarak devam ediyor.

[Mallorca’da parti turizmi Fotoğraf: Jens Kalaene/ZB/picture Alliance]

Günübirlik ayırıre ayakbastı parası

Venedik de kitle turizminin sancılarını yıllardır en yoğun hisden Avrupa kentlerinden. Kaliteli turizm konusunda kafa yoran organizasyon, kente günübirlik seyahatlerinin önünü kesmeye çalışıyor. Kent belediyesi, kaliteli turizmde konaklamanın çok önemli bir kriter olduğunu belirtiyor ve ekliyor: “Venedik’i ziyaret edenlerin ruhunu ve kendine özgü normal ritmiyle uyumu sağlamak üzere gelmelerini istiyoruz. Bir gün bunun için kesinlikle yeterli değil.” Kent yönetimi bu nedenle Venedik’i günübirlik ziyaret devam edecek ve giriş ücreti eklemeye hazırlanıyor.

Turizmde “elitizm” uyarısı

Almanya’nın Münih koşullarıki Ludwig Maximilian Üniversitesinden turizm ekonomisi hizmeti Jürgen Schmude, “Kalitenin bir bedeli vardır. Bu göz ardı edilemez” diyor. Destinasyonlarda kalitenin genellikle turist başına elde edilen ciroyla ölçüldüğüne işaret eden Schmude, bu turizm anlayışına odaklanmanın turizmde “tizmeli” tehlikesine yol açacağı uyarısında bulunuyor.

Sadece belirli bir bölümü maddi olarak karşılayabildiği bir tatil konseptinin bazı sektörlerde faaliyet gösterdiğinü belirten Schmude kayak sektörünü örnek gösteriyor ve kayak tatilinin herkesin maddi olarak karşılayabileceği bir tatil olmadığını belirtiyor.

Berlin’de “müze ziyareti” ölçüsütü

Almanya’nın başkenti Berlin, kaliteli turizm arayışında orta yolu bulmaya çalışıyor. Kenti ziyaret edenlerin sadece kente bıraktıkları parayla incelemelerini istemediklerini Berlinli resmi olarak, örnek müze ziyaretleri ve kültürel etkinliklerin de kendileri için önemsediklerini vurguluyor.

Berlin destinasyon yönetimi ve pazarlama etkinliği Berlin’den Christian Tänzler’i ziyaret edin, kültürel etkinlikler gözlem uygulaması çerçevesinde kentteki 160 müzenin kaç turist tarafından ziyaret edildiğinin de kayıt defterine alındığını belirtiyor ve bu alana ulaşılan yüksek performansların da kendileri için bir kalite gösterisi olduğunu vurguluyor.