TÜHA HABER / Rusya, Baltık Denizi yoluyla Avrupa’ya doğalgaz ihracatını iki katına çıkaracak Kuzey Akım 2 doğalgaz boru hattının Almanya’ya kadar uzanan kısmının inşaatını tamamladığını açıkladı. Hattın faaliyete geçmesiyle Rusya, devre dışı bırakacağı siyasi rakibi Ukrayna’yı transit ücretlerinden mahrum bırakacak.
(TÜHA) Türkuaz Uluslararası Haber Ajansı Avrupa Temsilcisi Tuba Nur TÜRKELİ’nin (VOA)’ya dayandırdığı haberine göre, Almanya henüz gaz akışına onay vermemiş olsa da, inşaat aşamasının tamamlanması; Rusya’nın hem kuzeyden Baltık Denizi’nden hem de güneyden Türk Akım boru hattını işlettiği Karadeniz’den Avrupa’ya enerji ihracat kapasitesini arttırdığı anlamına geliyor.
Rusya doğalgaz şirketi Gazprom’dan yapılan açıklamada, “Yönetim Kurulu Başkanı Aleksey Miller, bu sabah Moskova saatiyle 08.45’te Kuzey Akım 2’nin inşaatının tamamlandığını söyledi” denildi.
Gazprom, Rusya’dan Almanya’ya bin 200 kilometre uzunluğundaki Kuzey Akım 2 boru hattının inşaatına beş yıl önce başladı. 11 milyar dolarlık projenin ilerlemesi, dönemin ABD başkanı Donald Trump’ın projede yer alan firmalara yaptırım uyguladığı 2019’un sonunda durdu.
İnşaat, Rusya’nın kendi gemilerinin devreye girmesiyle yaklaşık bir yıl sonra yeniden başladı.
Mevcut Kuzey Akım boru hattı ile ortaklaşa olan rota, Rusya’nın yıllık toplam doğalgaz ihracatını iki katına, 110 milyar metreküpe çıkaracak. Rusya’nın yıllık toplam ihracatının yarısı Avrupa’ya gidiyor.
Proje, başta ABD ve Ukrayna’dan olmak üzere birçok ülkeden eleştiri aldı. Washington Kuzey Akım 2’nin, Avrupa’nın Rus enerji kaynaklarına bağımlılığını arttıracağını savunuyor.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, yeni boru hattını, Kremlin’in eski müttefiki Cumhurbaşkanı Viktor Yanukoviç’in devrilmesinden sonra, 2014 yılında Ukrayna’nın Kırım Yarımadası’nı ilhak eden ve doğu Ukrayna’daki ayrılıkçı bir ayaklanmaya destek veren Rusya için güçlü bir jeopolitik silah olarak nitelendiriyor.
ABD, deniz yoluyla taşınan sıvılaştırılmış doğalgazın (LNG) Avrupa’ya satışını arttırmaya çalışıyor ve süper soğutulmuş gaz ihracatını “özgürlük molekülleri” olarak lanse ediyor.
Gazprom, bölgenin gaz pazarının üçte birinden fazlasını oluşturan Avrupa’nın en büyük doğalgaz tedarikçisi konumunda.
Rusya, Perşembe günü Kuzey Akım 2 üzerinden ticari gaz tedarikinin Almanya yeşil ışık yakıncaya kadar başlamayacağını söylemişti.
Merkezi İsviçre’de bulunan Kuzey Akım 2 konsorsiyumu yaptığı açıklamada, boru hattına yapılan kaynağın Rus gemisi Fortuna’nın yardımıyla tamamlandığını bildirdi. Açıklamada, boru hattının bu yıl sonundan önce faaliyete geçirilmesi hedefiyle gerekli çalışmaların yapılacağı da kaydedildi.
Gazprom’un inşaatın tamamlanmasıyla ilgili duyurusu, Moskova’nın Ukrayna üzerinden gaz tedarikini durdurması halinde milyarlarca dolar gaz transit ücreti kaybetme riskiyle karşı karşıya olan Ukrayna’da şüpheyle karşılandı.
Rusya’nın Ukrayna ile yaptığı beş yıllık doğalgaz transit anlaşması 2024’ten sonra sona eriyor. Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin, Ukrayna’nın anlaşmayı sürdürmek istiyorsa iyi niyet göstermesi gerektiğini söylemişti.
Ukrayna’nın doğalgaz boru hatları operatörü yöneticilerinden Olha Belkova, Reuters haber ajansına yaptığı açıklamada, “İnşa edilmiş olması faaliyete geçeceği anlamına gelmiyor. Bu, boru hattı ruhsat alana kadar olmayacak” dedi.
Analiz firması Rystad Energy’de Elektrik ve Doğalgaz Piyasaları Başkanı Carlos Torres Diaz da Kuzey Akım 2 borularından gaz geçişinin zaman alacağını söyledi.
Diaz, “Şu ana kadar piyasadan gerçekten bir tepki olmadı. Sanırım tepki olmaması, kısa vadede ticari teslimat beklenmediği yönündeki beklentileri de doğruluyor” dedi.
Kremlin, “herkesin” Kuzey Akım 2’nin ruhsat almasıyla ilgili olduğunu söyledi. Almanya’nın enerji düzenleme kurumu ruhsat vermeden önce Kuzey Akım 2’nin, boru hattı sahiplerinin gaz tedarikçilerinden farklı olmalarını gerektiren ve bu sayede adil rekabet sağlamayı amaçlayan Avrupa kurallarına uyması gerekiyor.
Gazprom’un Batılı ortakları arasında Almanya’dan Uniper ve BASF’ye bağlı Wintershall Dea, İngiliz-Hollandalı petrol devi Shell, Avusturya’dan OMV ve Fransız Engie adlı enerji şirketleri yer alıyor.
Almanya’nın elektrik, gaz, telekomünikasyon, posta ve demiryollarıyla ilgili federal kurumu (Bundesnetzagentur) ruhsatlandırma konusunda bir karara varmanın ne kadar süreceğini bilmediğini, ancak hat ruhsatsız faaliyete geçerse konsorsiyumu cezalandırabileceğini bildirdi.
[TÜHA Haber Ajansı, 12 Eylül 2021]
