TÜHA HABER / Ankara Polatlı’da yaşayan Kırım Tatarlarının lehçe ve dil zenginliğini ortaya koyan Polatlı Kırım Tatar Türkçesi Sözlüğü’nün 2. baskısı yayımlandı. Sözlüğe gösterilen yoğun ilgi sonucunda kitabın birinci baskısı hızla tükendi ve bunun akabinde ikinci baskı yapıldı. Kırım Haber Ajansı sözlüğün yazarı Cengiz Evirgen ile eser hakkında mülakat yaptı.
Polatlı Kırım Tatar Türkçesi Sözlüğü’ne gösterilen yoğun ilgi dolayısıyla kitabın müellifi Cengiz Evirgen tarafından birinci baskısının tükendiği, 2018 yılında ikinci baskısının gerçekleştirilerek ücretsiz şekilde dağıtımı planlanıyordu.
Cengiz Evirgen, yarım asır süren çalışmalar sonucu Polatlı Kırım Tatar Türkçesi Sözlüğü’nü kızı Öğretim Görevlisi Dilek Evirgen ile tamamlayarak eserin ikinci baskısını yayımladı. Sözlük, gözden geçirilen genişletilmiş haliyle 476 sayfadan oluşuyor.
Polatlı Karayavşan’da çiftçilikle uğraşan, yarım asırdan fazla süren çalışmasını kendi imkanları ile kitaplaştırarak sunan Kırım Tatarı Cengiz Evirgen, ücretsiz kitabının bazı internet sitelerinde satılmasına da tepki gösterdi.
Bu durumun, yapmış olduğu hizmeti suistimal ettiğini ve gölge düşürdüğünü ifade eden Evirgen, sözlüğün büyük bir emeğin ürünü olduğunu ve bir kamu hizmeti olarak ücretsiz dağıtıldığı belirtti.
Tek amacının kaybolmaya yüz tutan Polatlı yöresindeki Kırım Tatarca kelimelerin ve Kırım Tatarca’nın muhafaza edilerek gelecek nesillere aktarılması ve yaşatılması olduğunu vurgulayan Evirgen, kitabını ilgi duyanlara ulaştırmayı da görev sayıyor.
Kırım Haber Ajansı (QHA) 2. baskısı yayımlanan Polatlı Kırım Tatar Türkçesi Sözlüğü’nün müellifi Cengiz Evirgen’e çalışma hakkında merak edilenleri sordu.
Kendinizi tanıtır mısınız?
Ben Cengiz Evirgen, 1948 doğumluyum, Polatlılıyım, çiftçiyim. Lise mezunuyum, Bursa Ziraat Teknik ve Tarım Meslek Lisesinde okudum. Daha lisedeyken öğrenmek amacıyla bu sözlükteki Kırım Tatarca kelimeleri toplamaya başladım. Bu uğraşım senelerce devam etti.
Kırım Tatar Türkçesi Sözlüğü‘nün 2. baskısı yapıldı. Çalışma hakkında bilgi verir misiniz?
Önce merak ederek, öğrenmek amacıyla bu işe koyuldum, artarak süren çalışmalarım neticesinde çalışma 2. baskısıyla son halini aldı. Sözcükleri 1944’e kadar rastgele topladım. 1944’ten sonra harf harf derlemeye başladım. 1988’de Polatlı’ya Kırım Derneği açıldı. O zaman oradaki arkadaşlar bu çalışmayı fark etti ve araştırma ve toplama yapmaya devam ettik. Arkadaşlarımız bunun geride kalıcı bir iş olması için basılması önerisinde bulundu. Kabul ettik ve basılması için hazırlandık, şu anki haline getirdik. Gazi Üniversitesinde öğretim görevlisi olan kızım Dilek Evirgen ile düzenlemesini yaptık ve onun da yoğun katkılarıyla basıma hazır hale getirdik.
Bu çalışmanız yaklaşık kaç yıl sürdü?
Devamlı ve düzenli olarak bu çalışma ile uğraşmadım. Yazları bu işle uğraştım, kışın kendi işime döndüm. İhtiyarlarımız, nine ve dedelerimiz sağ idi, onlardan duyduklarımızı devamlı not ettik. Yukarıda da belirttiğim gibi 1988’de Kırım Derneğinin Polatlı şubesinin açılmasıyla kalıcı bir hale getirme çabalarını yoğunlaştırdık. Liseden bu yana dersek yaklaşık yarım asırlık bir çalışma.
Çalışmanızın dağıtımını ücretsiz yapıyorsunuz? Nedeni nedir?
Bu, Kırım Tatar halkımızın bir kültürü, halkımızdan öğrendiğimiz bir şey bu. Türk dünyasının kültürüne ait bir kolu, parçası. Ben bunu parayla satamam, bundan ar ederim istifade edenlere ne mutlu, bu çalışmaya erişip bir kenara atacak olanlara da şimdi de teessüf ediyorum. En azından yeni nesillerin unutmaması gayesiyle uğraşılmış; bir emek bu yapılanlar. Takdir ederek dönüş yapanlar da oluyor. İstifade edenler için mutluluğumu ve teşekkürlerimi ifade ediyorum.
HABER : Ayyıldız Huri KAPTAN / QHA Ankara
https://qha.com.tr/haberler/polatli-kirim-tatar-turkcesi-sozlugu-nun-2-baskisi-cikti/
[TÜHA Haber Ajansı, 04 Aralık 2020]
