Kitap: Barış Antlaşmalarında Savaş Tazminatı ve Karabağ Sorununa Yansımaları
Dr. Arzu Sadigzade’nin, Dr. Bahadır Bumin Özarslan’ın danışmanlığında hazırladığı “Barış Antlaşmalarında Savaş Tazminatı ve Karabağ Sorununa Yansımaları” başlıklı tezi kitap olarak yayımlandı.
TÜHA / TÜRKUAZ İnternational News Agency
[Dr. Arzu Sadigzade]
Dr. Arzu Sadigzade, “Barış Antlaşmalarında Savaş Tazminatı ve Karabağ Sorununa Yansımaları” başlıklı kitabıyla ilgili bilgi vermeden önce, ‘Doktor‘ ünvanını almaya hak kazandığı belirterek, “başta yüksek lisans ve doktora eğitimi boyunca desteğini esirgemeyen değerli Bahadır Hocam olmak üzere tez jürimde bulunan Prof. Dr. Cavid Abdullahzade, Prof. Dr. Gökhan Güneysu, Dr. Yasin Poyraz ve Dr. Onur Uraz Hocalarıma desteklerinden ve katkılarından dolayı teşekkürlerimi sunarım” dedi.
“Barış Antlaşmalarında Savaş Tazminatı ve Karabağ Sorununa 
Yansımaları” başlıklı kitabıyla ilgili bilgi veren Dr. Arzu Sadigzade, kitabının ‘Savaşın Hukuki Yapısı‘, ‘Devletlerin Savaş Tazminatı Talep Etme Hakkı‘ ve ‘Karabağ Sorunu Çerçevesinde Savaş Tazminatı Meselesi‘ konu başlıklarından oluştuğunu söyledi.
Yansımaları” başlıklı kitabıyla ilgili bilgi veren Dr. Arzu Sadigzade, kitabının ‘Savaşın Hukuki Yapısı‘, ‘Devletlerin Savaş Tazminatı Talep Etme Hakkı‘ ve ‘Karabağ Sorunu Çerçevesinde Savaş Tazminatı Meselesi‘ konu başlıklarından oluştuğunu söyledi.Kitabın Detayları hakkında da bilgi veren Dr. Arzu Sadigzade: Dili: Türkçe, Ebat: 16×24, Sayfa Sayısı: 224, Barkod / ISBN: 9786052649855, Kapak Türü:Karton Kapaklı ve Yayınevi: Adalet Yayınevi olduğunu açıkladı.
Dr. Arzu Sadigzade, kitabının içeriği konusunda da şunları aktardı:
“Savaş tazminatı, uygulanan uluslararası hukukta savaşa ilişkin hukuk kurallarının, diğer bir deyişle Birleşmiş Milletler Antlaşması’nın 2.maddesinin 4. fıkrasıyla düzenlenen kuvvet kullanma yasağının ve uluslararası insancıl hukuk kurallarının ihlaline dayanmaktadır. Azerbaycan ve Ermenistan arasında gerçekleşen I. ve II. Karabağ savaşları sırasında Ermenistan, hem Azerbaycan devlet ülkesinin bir kısmını ele geçirerek kuvvet kullanma yasağını hem de bir dizi uluslararası insancıl hukuk kuralını ihlal etmiştir. Azerbaycan, Kasım 2020’de ele geçirilmiş topraklarını kurtarmış olsa da Ermenistan’ın sorumluluğu bertaraf edilmemiş ve Azerbaycan’ın 30 yıla yakın bir süre boyunca uğradığı zarar tazmin edilmemiştir. Bu çalışmada, Azerbaycan’ın, Ermenistan’dan savaş tazminatı talep etme hakkının hukuki çerçevesinin ele alınması amaçlanmaktadır.
Kökeni oldukça geriye uzanan Yukarı Karabağ sorunu, Azerbaycan’ın ve Ermenistan’ın 1991 yılında SSCB’den ayrılarak bağımsızlıklarını ilan etmelerinin ardından, iki devlet arasında bir savaşa dönüşmüştür. I. Karabağ Savaşı olarak nitelendirilen bu savaş, 1994 yılında imzalanan ateşkes antlaşmasıyla durdurulmuştur. Ancak bu ateşkese rağmen Ermenistan’ın sürdürdüğü saldırganlık politikası, iki devlet arasında ve genel olarak Güney Kafkasya’da gerilimin uzun bir süre devam etmesine sebep olmuştur.
Bu süreçte, Ermenistan’ın gerçekleştirdiği uluslararası hukuk ihlalleri sonucunda, Azerbaycan’ın ülkesinin bir kısmı ilhak edilmiş; ilhak edilen bölgedeki sivil nüfus öldürülmüş; hayatta kalanlar mülklerini bırakarak zorla yerlerinden edilmiş ve Azerbaycan’ın kültürel mirası yok edilmiştir.
1994-2020 yılları arasında taraflar arasında barışın sağlanması için hem uluslararası örgütlerin hem de Azerbaycan’ın diplomatik girişimleri olmuş ancak tüm bu çabalar, sonuçsuz kalmıştır. Nitekim Eylül 2020’de, Ermenistan’ın bir kez daha Azerbaycan’a saldırı gerçekleştirmesi üzerine Azerbaycan’ın meşru müdafaa hakkı çerçevesinde yanıt vermesi, taraflar arasındaki “dondurulmuş savaş“ın yeniden alevlenmesine sebep olmuştur.
44 gün süren ve Azerbaycan’ın işgal altındaki ülkesinin büyük bir kısmını işgalden kurtarması ile sonuçlanan ve II. Karabağ Savaşı olarak bilinen bu savaşın sonucunda, taraflar arasında bir silah bırakışımı antlaşması imzalanmıştır.
Silah bırakışımı antlaşması, uluslararası hukukta barış antlaşmasının imzalanması yönünde atılan bir adım olarak kabul edilir. Ancak silah bırakışımı antlaşması savaşı bitirmez, sadece askeri çatışmaları bir süreliğine askıya alır. Savaşı bitiren ise barış antlaşmasıdır.Barış antlaşması, savaşa veya silahlı çatışmaya son veren ve tarafların barış ilişkilerinin yeniden tesisi amacıyla imzalanan bir antlaşmadır. Barış antlaşmasında düzenlenen en önemli konulardan biri de savaş sonucu ortaya çıkan zararların giderilmesi için savaş tazminatının belirlenmesidir.
Özellikle I. ve II. Dünya Savaşlarının ardından imzalanan barış antlaşmalarında düzenlenen savaş tazminatı, günümüzde devletin sorumluluğu çerçevesinde ortaya çıkan onarım yükümlülüğünün bir alt türü olarak değerlendirilmektedir.
Uygulamada savaş tazminatının hem nakdi olarak hem de ayni olarak ödenmesi kabul edilmektedir. Nitekim Lozan Barış Antlaşması’nda Türkiye, uğradığı zararlardan dolayı Yunanistan’dan ayni tazminat olarak Karaağaç bölgesini geri almıştır.
Bu çerçevede, Azerbaycan ve Ermenistan arasında imzalanması öngörülen barış antlaşmasının en önemli konularından birini de savaş tazminatı oluşturacaktır. Zira Ermenistan, ister I. ve II. Karabağ Savaşları sırasında olsun isterse de 30 yıllık işgal süresince olsun, Azerbaycan’ı çok ciddi maddi ve manevi zarara uğratmıştır.
Bu da Azerbaycan’a savaş sonucu uğradığı zararların giderilmesi için nakdi ve/veya ayni tazminat talep etme hakkı vermektedir. Bu çalışmada, Azerbaycan’ın barış antlaşması müzakerelerinde savaş tazminatı talep etme hakkının hukuki dayanağı tartışılmıştır.”
Gazeteci* Ataner YÜCE, TRT
Yorumlar
Benzer Konular
Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu, Gökçeada’da Bartholomeos ve ABD İstanbul Başkonsolosu Julie A. Eadeh ile mi görüşecek? Bu iddia eski MHP Milletvekili Arzu Erdem tarafından gündeme getirildi. TÜHA / TÜRKUAZ İnternational News Agency TÜHA Haber’in AYDINLIK’a dayandırdığı Ankara mahreçli haberine göre, Eski MHP Milletvekili Arzu Erdem, sosyal medya hesabından...
ANKARA-TÜHA HABER / İletişim Başkanı Fahrettin Altun, Somali Cumhurbaşkanlığı İletişim Ofisi Başkanı Abdirashid Hashi ile görüştü. İletişim Başkanı Altun, Somali Cumhurbaşkanlığı İletişim Ofisi Başkanı Hashi ile bir araya geldi. Fahrettin Altun, basına kapalı gerçekleştirilen görüşmeyle ilgili sosyal medya hesabından açıklama yaptı. Altun açıklamasında şu ifadeleri kullandı: “Somali ile her alanda...
Marmara Üniversitesi Tarih Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. İlyas Kemaloğlu Rusya’nın, Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra iç sorunlarla uğraştığı için küresel sorunlara, özellikle Ortadoğu’ya yeterli ilgiyi gösteremediğine dikkat çekti. TÜHA / TÜRKUAZ İnternational News Agency Prof. Dr. İlyas Kemaloğlu, TÜHA Haber’den Gazeteci Ataner YÜCE’ye yaptığı açıklamada, Rusya ve Rusların, bugüne kadar...
ANKARA – TÜHA HABER / El Salvador Devlet Başkanı Nayib Bukele, bugün Türkiye’ye gelecek. Cumhurbaşkanı Erdoğan da İspanyolca yaptığı paylaşımda Bukele’nin ziyaretinden duyduğu memnuniyeti dile getirdi. El Salvador Devlet Başkanı Nayib Bukele, Twitter hesabından yaptığı Türkçe, İspanyolca ve İngilizce paylaşımlarında Türkiye’yi ziyaret edeceğini duyurdu. Bukele Türkçe paylaşımında, “Bu Perşembe Türkiye...
TÜHA HABER / İstanbul’da lüks sitelerin sayısının artması bazı anlaşmazlıkları da beraberinde getirdi. Küçük kasabayı andıran siteler, kavgalar ve çete operasyonlarıyla gündeme gelmeye başladı. Peki, binlerce kişinin yaşadığı bu yerleşim alanlarında neler oluyor? İstanbul’da lüks sitelerle ilgili çok sayıda iddia ortaya çıkıyor. Kat malikleriyle yöneticiler arasındaki anlaşmazlıklar, hatta kavgalarla gündeme...
Dünya chatGPT gibi yeni gelişmeleri tartışırken, yapay zeka destekli programların ‘dezenformasyon’ amaçlı kullanımı da endişeleri beraberinde getiriyor. TÜRKUAZ Uluslararası Haber Ajansı (TÜHA)’nın ‘EuroNews’den aktardığı Aylin ELÇİ’nin haberine göre, Teknoloji alanında yaşanan hızlı ilerlemelerle örneğin ‘derin sahte’ olarak Türkçe’ye çevrilen ‘deepfake’ teknolojisi ile gerçeğe yakın görseller üretmek daha da kolaylaşıyor. Uzmanlar,...