Kitap: Barış Antlaşmalarında Savaş Tazminatı ve Karabağ Sorununa Yansımaları
Dr. Arzu Sadigzade’nin, Dr. Bahadır Bumin Özarslan’ın danışmanlığında hazırladığı “Barış Antlaşmalarında Savaş Tazminatı ve Karabağ Sorununa Yansımaları” başlıklı tezi kitap olarak yayımlandı.
TÜHA / TÜRKUAZ İnternational News Agency
[Dr. Arzu Sadigzade]
Dr. Arzu Sadigzade, “Barış Antlaşmalarında Savaş Tazminatı ve Karabağ Sorununa Yansımaları” başlıklı kitabıyla ilgili bilgi vermeden önce, ‘Doktor‘ ünvanını almaya hak kazandığı belirterek, “başta yüksek lisans ve doktora eğitimi boyunca desteğini esirgemeyen değerli Bahadır Hocam olmak üzere tez jürimde bulunan Prof. Dr. Cavid Abdullahzade, Prof. Dr. Gökhan Güneysu, Dr. Yasin Poyraz ve Dr. Onur Uraz Hocalarıma desteklerinden ve katkılarından dolayı teşekkürlerimi sunarım” dedi.
“Barış Antlaşmalarında Savaş Tazminatı ve Karabağ Sorununa 
Yansımaları” başlıklı kitabıyla ilgili bilgi veren Dr. Arzu Sadigzade, kitabının ‘Savaşın Hukuki Yapısı‘, ‘Devletlerin Savaş Tazminatı Talep Etme Hakkı‘ ve ‘Karabağ Sorunu Çerçevesinde Savaş Tazminatı Meselesi‘ konu başlıklarından oluştuğunu söyledi.
Yansımaları” başlıklı kitabıyla ilgili bilgi veren Dr. Arzu Sadigzade, kitabının ‘Savaşın Hukuki Yapısı‘, ‘Devletlerin Savaş Tazminatı Talep Etme Hakkı‘ ve ‘Karabağ Sorunu Çerçevesinde Savaş Tazminatı Meselesi‘ konu başlıklarından oluştuğunu söyledi.Kitabın Detayları hakkında da bilgi veren Dr. Arzu Sadigzade: Dili: Türkçe, Ebat: 16×24, Sayfa Sayısı: 224, Barkod / ISBN: 9786052649855, Kapak Türü:Karton Kapaklı ve Yayınevi: Adalet Yayınevi olduğunu açıkladı.
Dr. Arzu Sadigzade, kitabının içeriği konusunda da şunları aktardı:
“Savaş tazminatı, uygulanan uluslararası hukukta savaşa ilişkin hukuk kurallarının, diğer bir deyişle Birleşmiş Milletler Antlaşması’nın 2.maddesinin 4. fıkrasıyla düzenlenen kuvvet kullanma yasağının ve uluslararası insancıl hukuk kurallarının ihlaline dayanmaktadır. Azerbaycan ve Ermenistan arasında gerçekleşen I. ve II. Karabağ savaşları sırasında Ermenistan, hem Azerbaycan devlet ülkesinin bir kısmını ele geçirerek kuvvet kullanma yasağını hem de bir dizi uluslararası insancıl hukuk kuralını ihlal etmiştir. Azerbaycan, Kasım 2020’de ele geçirilmiş topraklarını kurtarmış olsa da Ermenistan’ın sorumluluğu bertaraf edilmemiş ve Azerbaycan’ın 30 yıla yakın bir süre boyunca uğradığı zarar tazmin edilmemiştir. Bu çalışmada, Azerbaycan’ın, Ermenistan’dan savaş tazminatı talep etme hakkının hukuki çerçevesinin ele alınması amaçlanmaktadır.
Kökeni oldukça geriye uzanan Yukarı Karabağ sorunu, Azerbaycan’ın ve Ermenistan’ın 1991 yılında SSCB’den ayrılarak bağımsızlıklarını ilan etmelerinin ardından, iki devlet arasında bir savaşa dönüşmüştür. I. Karabağ Savaşı olarak nitelendirilen bu savaş, 1994 yılında imzalanan ateşkes antlaşmasıyla durdurulmuştur. Ancak bu ateşkese rağmen Ermenistan’ın sürdürdüğü saldırganlık politikası, iki devlet arasında ve genel olarak Güney Kafkasya’da gerilimin uzun bir süre devam etmesine sebep olmuştur.
Bu süreçte, Ermenistan’ın gerçekleştirdiği uluslararası hukuk ihlalleri sonucunda, Azerbaycan’ın ülkesinin bir kısmı ilhak edilmiş; ilhak edilen bölgedeki sivil nüfus öldürülmüş; hayatta kalanlar mülklerini bırakarak zorla yerlerinden edilmiş ve Azerbaycan’ın kültürel mirası yok edilmiştir.
1994-2020 yılları arasında taraflar arasında barışın sağlanması için hem uluslararası örgütlerin hem de Azerbaycan’ın diplomatik girişimleri olmuş ancak tüm bu çabalar, sonuçsuz kalmıştır. Nitekim Eylül 2020’de, Ermenistan’ın bir kez daha Azerbaycan’a saldırı gerçekleştirmesi üzerine Azerbaycan’ın meşru müdafaa hakkı çerçevesinde yanıt vermesi, taraflar arasındaki “dondurulmuş savaş“ın yeniden alevlenmesine sebep olmuştur.
44 gün süren ve Azerbaycan’ın işgal altındaki ülkesinin büyük bir kısmını işgalden kurtarması ile sonuçlanan ve II. Karabağ Savaşı olarak bilinen bu savaşın sonucunda, taraflar arasında bir silah bırakışımı antlaşması imzalanmıştır.
Silah bırakışımı antlaşması, uluslararası hukukta barış antlaşmasının imzalanması yönünde atılan bir adım olarak kabul edilir. Ancak silah bırakışımı antlaşması savaşı bitirmez, sadece askeri çatışmaları bir süreliğine askıya alır. Savaşı bitiren ise barış antlaşmasıdır.Barış antlaşması, savaşa veya silahlı çatışmaya son veren ve tarafların barış ilişkilerinin yeniden tesisi amacıyla imzalanan bir antlaşmadır. Barış antlaşmasında düzenlenen en önemli konulardan biri de savaş sonucu ortaya çıkan zararların giderilmesi için savaş tazminatının belirlenmesidir.
Özellikle I. ve II. Dünya Savaşlarının ardından imzalanan barış antlaşmalarında düzenlenen savaş tazminatı, günümüzde devletin sorumluluğu çerçevesinde ortaya çıkan onarım yükümlülüğünün bir alt türü olarak değerlendirilmektedir.
Uygulamada savaş tazminatının hem nakdi olarak hem de ayni olarak ödenmesi kabul edilmektedir. Nitekim Lozan Barış Antlaşması’nda Türkiye, uğradığı zararlardan dolayı Yunanistan’dan ayni tazminat olarak Karaağaç bölgesini geri almıştır.
Bu çerçevede, Azerbaycan ve Ermenistan arasında imzalanması öngörülen barış antlaşmasının en önemli konularından birini de savaş tazminatı oluşturacaktır. Zira Ermenistan, ister I. ve II. Karabağ Savaşları sırasında olsun isterse de 30 yıllık işgal süresince olsun, Azerbaycan’ı çok ciddi maddi ve manevi zarara uğratmıştır.
Bu da Azerbaycan’a savaş sonucu uğradığı zararların giderilmesi için nakdi ve/veya ayni tazminat talep etme hakkı vermektedir. Bu çalışmada, Azerbaycan’ın barış antlaşması müzakerelerinde savaş tazminatı talep etme hakkının hukuki dayanağı tartışılmıştır.”
Gazeteci* Ataner YÜCE, TRT
Yorumlar
Benzer Konular
Kocaeli’de, Ford Otosan Yeniköy Fabrikası’nın açılış törenine katılan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, yaptığı konuşmada “Bugün burada açılışını yaptığımız yatırım gibi adımları Türkiye Yüzyılı’nın şimdiden ortaya çıkan meyveleri olarak değerlendiriyorum.” ifadelerini kullandı. TÜHA / TÜRKUAZ İnternational News Agency Cumhurbaşkanı Erdoğan üretime başlama heyecanını 2014’te birlikte yaşadıkları, ilave bir yatırımla 2021’de kapasite...
Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) Genel Sekreteri Feridun Sinirlioğlu, “AGİT coğrafyasında önemli bir savaş yaşanıyor şu anda. O savaşın da bu yıl sona ermesi herkesin arzusu. Bu tabii ki yeni AGİT Genel Sekreteri olarak benim de en büyük arzum” dedi. TÜHA / TÜRKUAZ İnternational News Agency Avrupa Güvenlik ve...
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Türkiye-Suriye ilişkilerini geçmişte olduğu gibi aynı noktaya getirelim istiyoruz” dedi. TÜHA / TÜRKUAZ İnternational News Agency Cumhurbaşkanı Erdoğan, son zamanlarda yaşanan provokatif olaylarla ilgili şu yorumda bulundu: “Muhakkak ortada bir mikser var. Yani bu tür olaylarda bir siyasi mikserin olmaması mümkün değil. Onlar ne kadar bu...
Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) geçen hafta yaşananları TÜRKUAZ Uluslararası Haber Ajansı (TÜHA)‘dan Haber-Yayın Yönetmeni Mustafa SALMAN sizin için özetleyip derledi. TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, Meclis’te 15 Temmuz Şehitler Anıtı’ndaki anma töreninde konuştu. TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, FETÖ’nün 15 Temmuz darbe girişimine ilişkin, “O akşam bombalar sadece TBMM’yi yok etmek...
TÜHA HABER / Amasya’da yaşayan 77 yaşındaki diyaliz hastası için sağlık ekipleri kar ambulansıyla seferber oldu. Hamamözü ilçesine bağlı Omarca Köyündeki diyaliz hastası 77 yaşındaki Türkan Topçu’nun imdadına paletli kar ambulansı yetişti. Yoğun kar yağışı altında görevlerini fedakârca yapan sağlık ekipleri aldıkları ihbar üzerine Hamamözü’ne bağlı Omarca Köyüne hareket etti....
TÜHA HABER / Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hami Aksoy, FETÖ’ye yardım etme suçundan ceza alan, ABD’nin İstanbul Başkonsolosluğu eski çalışanı Metin Topuz ile ilgili ABD yönetiminden yapılan açıklamalara tepki gösterdi. “Türk yargısı bağımsızdır” dedi. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hami Aksoy, ABD’nin İstanbul Başkonsolosluğu eski çalışanı Metin Topuz hakkındaki mahkeme kararına dair ABD...