TÜHA HABER / İngiltere’de Amerikan şirketi Grail laboratuvarında geliştirilen Galleri adlı basit kan testi, geç teşhis nedeniyle tedavi umudu kalmayan kanser hastalarının sayısını azaltabilir.
Sağlık yetkilileri bu testin kanser tedavisinde çığır açabileceği değerlendirmesinde bulunuyor.
İngiltere’nin kamu sağlığı hizmetler kurumu NHS, dokuz bölgede 140 bin gönüllüyle bu hafta testlere başlayacağını açıkladı. Kan vermesi istenenlerin evlerine bunun için davet mektupları yollandı.
Yaşları 50 ila 77 olarak belirlenen bu kişilerin, farklı etnik kökenlerden gelen ve son üç yıl herhangi bir kanser bulgusuna rastlanmayan kişiler arasından seçildiği bildirildi.
“Kanser belirtisi dahi görülmeden tedaviye başlanabilir”
NHS Başkanı Amanda Pritchard, “Bu basit kan testiyle, kişinin kanser belirtisi dahi taşımadan tedavisine başlanabilir, böylece hayatta kalma şansını artırılabiliriz” dedi.
Rastlantısal kontrol deneyi olarak adlandırılan bu test için, farklı bölgelerde oluşturulacak kontrol merkezlerine davet edilenlerden kan örneği alınacak. Aynı kişilerden bir ve iki yıl sonra tekrar kan alınması planlanıyor. Kan örneklerinin yarısına hemen, diğer yarısına da daha sonra bakılması ve bilimadamlarının ilk etapta kanlarında belirgin kanser bulgusu olanları mercek altına alması planlanıyor.
Test, kanser belirtisi göstermemesine rağmen kişilerin kanlarında kansere işaret sayılabilecek parçacıkların tespit edilmesi yöntemiyle çalışıyor.
Kanserli dokulardan kan dolaşımına sızan hücresiz DNA’lar kişinin bir kanser geliştirdiği konusunda ipucu olarak değerlendirilecek. Bu kişiler, sonucu kesinleştirmek için hemen diğer yöntemlerle de teste tabi tutulacak.
Önlenebilecek kanser türleri
Böylece son aşamaya kadar zor teşhis edilen ve bu yüzden hastaların ölümüne yol açan mide, pankreas ve akciğer kanserleri, erken tedavi edilebilme olasılığı kazanacak.
Bu çalışmanın ülkede, özellikle hastalığı dördüncü evrede ortaya çıkıp birçok tedavi seçeneğini kaçırmış olanların sayısını azaltması bekleniyor.
Bu test sayesinde doktorlar; kadınlarda yumurtalık, rahim ve rahim ağzı kanseriyle meme ve genital bölge kanserlerinin ölümcül hale gelmeden tedavisine başlama imkanı bulacak. Erkeklerdeyse, diğer kanser türleriyle birlikte en çok rastlanan prostat ve gırtlak kanseri, bu test sayesinde erkenden teşhis edilebilecek.
Çalışmaların 2023’te elle tutulur sonuçlar vermesi umuluyor. Başarılı olunursa 1 milyon kişiye daha bu testin uygulanması hedefleniyor.
NHS’in bulgularına göre, erken teşhiste hastayı yaşatma oranı, tedavisine geç başlanan kişilere göre 5 ila 10 kat daha fazla.
Her iki cinsiyet için bilinen tüm kanser çeşitlerinde, teşhisten itibaren hesaplanan ‘5 yıl daha hayatta kalma oranı’ hesaplanmış ve İngiltere’nin bu konuda diğer gelişmiş ülkelerdden geride olduğu tespit edilmiş.
Bu testin işe yaraması halinde bu oranın yükseltilmesi de olasılık kazanmış durumda.
Haber: Barış Çimen
[TÜHA Haber Ajansı, 14 Eylül 2021]
