Hollanda Bankaları Türk işyerlerine kapılarını kapattı

       İlhan KARAÇAY araştırdı ve yazdı:

Hollanda bankaları Türk işyerlerine hesap açmıyor.
Bu konu, Türkiye-Hollanda Ticaret Odası Vakfı’nın gündeminde. Vakfın başkanı Ethem Emre’nin, Hollanda medyasında da yankılanan şikâyetine karşı verilen reaksiyonlar umut verici değil.

Türk ve Türk kökenlilere hesap açmayan bankaların gerekçeleri açık ve net değil ama, yorumlanınca, ‘kara para aklama’ şüphesi doğuyor.

Yapılan yoğun şikâyetler üzerine devreye giren ve bankalar ile temasa geçen Türkiye-Hollanda Ticaret Odası Vakfı’nın başkanı Ethem Emre, bankalardan aldığı cevaplar üzerine Hollanda medyası ile temasa geçti.

Emre’nin medyadaki açıklaması şöyle yer aldı:
“Hollanda’da şirket kurup işletme açmak isteyen Türkler, bankalarda hesap açmada büyük zorluklar yaşıyorlar. Hesap açmak için başvuru yapan Türkler aylarca bekliyorlar ve sonuçta da olumsuz cevap alıyorlar. Ret ediliş için hiç bir gerekçe göstermeyen bankalar, kime hesap açıp açmayacakları sorusuna da, “Buna biz karar veririz” modundalar.

Türkler, noterlite şirketlerini kurup Ticaret Odası’na kayıtlarını yaptırdıktan sonra, aldıkları belgeler ile seçtikleri bir bankaya hesap açmak için gittikleri zaman, yokuşa sürüş başlıyor. Uzun süren prosedürlerden sonra olumsuz yanıt alan Türkler, başvurdukları diğre bankalardan da sonuç alamıyorlar. İşyeri için satın aldıkları veya kiraladıkları yerler ile, işe başlattıkları elemanlara yüklü paralar ödeyen Türk girişimciler, iflasın eşiğine geliyorlar. Komşu ülkelerdeki bankalarda hesap açabilen Türkler ise iflastan kurtulabiliyor.

Yabancı yatırımcılar için ‘ideal’ olarak gösterilen ve 2019 yılında yabancı yatırımcılar için hesap açmayı kolaylaştırma kararı alan Bankaların bu uygulaması Türkler için geçerli olmuyor.

‘Türkler’in, önce banka hesabı açmaları daha sonra da diğer işlemleri yapmaları daha akılcı değil mi’ sorusuna cevap veren Ethem Emre, “Bankalar, Ticaret Odası’na kayıt olmayanlara hesap açmaz.” diyor.

Ethem Emre’nin Bankaar Birliği’ne yaptığı şikâyet de sonucu değiştirmedi. Bankalar Birliği’ne göre de, Banka müşteri kabul etmede serbesttir.

Hollandalılar’ın Türkiye’de yatırım yapmada hiç bir zorluk çekmediklerini belirten Ethem Emre,
“Bizim Hollandalılar’a gösterdiğimiz kolaylık, burada maalesef bizimkilere yapılmıyor ve hatta ret ediliyor” diyor.

ING Bankası’nın bir Türk girişimciye gönderdiği mektupta kısaca şunlar yazılı:

“Sayın Yönetici, 18 Nisan 2023 günü bize yapmış olduğunuz başvuruda, işyeri hesabı açmak istediniz. Size gönderdiğimiz sorulara verdiğiniz cevapları değerlendirdiğimiz zaman, sizinle müşteri ilişkisi kuramayacağımızı anladık. Bu mektupta ret ediliş nedenini okuyacaksınız.”

Ret nedenini bu mektupta okumak mümkün olmadı. Zira diğer satırlrda neden yazılı değil. Sadece, “kriterlerimize uynmuyorsunuz” gibi cümleler var.

ETHEM EMRE KABİNEYİ DE HAREKETE GEÇİRDİ

Ethem Emre, Bankalar’ın Türkler’e uyguladığı boykot olayını İlhan Karaçay’a anlattı.

Türkiye-Hollanda Ticaret Odası Vakfı Başkanı Ethem Emre, yakın dostu olan, koalisyonun en büyük ortağı VVD Partisi milletvekili Jan Klink kanalı ile, Ekonomi Bakanı Micky Adriaansens’se bu konuda bir soru önergesi verdirdi.

Ekonomi Bakanı Mickey Adriaanses VVD Milletvekili Jan Klink’in asistanı
Bo de Kruijff ile…

Soru: VVD partisi üyeleri, Hollanda ile Türkiye arasındaki ticaret ilişkisine önem veriyor. Genel olarak, ama özellikle Türkiye’deki depremden sonra, Hollandalı şirketleri Türk şirketleriyle ticaret yapmaya teşvik etmek için bir fırsat var. Bakan, Türk meslektaşıyla birlikte, Hollanda ve Türk şirketleri için ticareti daha erişilebilir hale getirmek amacıyla ticaret alanında iş birliği seçeneklerini değerlendirmeyi düşünüyor mu?

Hükümetin Cevabı:

Türkiye ile ikili ticaret ilişkileri söz konusu olduğunda, Türkiye Hollanda’nın 25 öncelikli pazarından biridir. Bu, Türkiye’nin ticaret misyonları ve araçları konusunda odaklandığımız ülkelerden biri olduğu anlamına gelir. Hollanda ve Türkiye arasındaki ikili ticaret ilişkileri, bakanlar düzeyinde yıllık olarak Joint Economic & Trade Commission (JETCO) toplantısında tartışılır. JETCO bu yıl 22 Şubat’ta Hollanda’da yapılacaktı, ancak yıkıcı depremler nedeniyle bu yılın ilerleyen bir tarihine ertelendi. Hollanda hükümeti ve VNO-NCW işbirliğiyle, iş dünyasını depremler hakkında bilgilendirmek ve Türkiye’ye yardım etme olasılıkları hakkında bir bilgilendirme toplantısı düzenlendi. Ayrıca, VNO-NCW ve Hollanda hükümeti, Türk ortaklarla birlikte, Hollandalı şirketlerin depremler sonucu yeniden inşa sürecine nasıl katkıda bulunabileceğini araştırıyor. Bu bağlamda, iki adet keşif misyonu düzenlendi.

Soru: VVD partisi üyeleri, Hollanda ve Türkiye’de faaliyet gösteren girişimcilerin Hollandalı bankalarda iş hesapları açmakta zorlandıklarını duyuyor. Bakan da bu durumdan haberdar mı ve bu konuda ne yapabilir?

Hükümetin Cevabı: Son yıllarda, bankalar, ödeme sistemine erişim, özellikle de bir ödeme hesabı açma veya sürdürme konusunda sorunlar yaşayan iş müşterilerinden sinyaller almıştır. Ödeme sistemine erişim, kara para aklamayla mücadele politika gündeminin, hükümetin önceliklerinden biridir. Politika gündeminin ilerleme raporunda, işletmelerin karşılaştığı sınırlamaların ve üzerinde çalışılan çözümlerin sektörlere göre bir özeti verilmiştir. Maliye Bakanı, sorunları netleştirmek, çözümler formüle etmek ve bunları uygulamak için sektörlerle, bankalarla ve denetleyicilerle görüşmektedir. Ayrıca, iş müşterileri için ödeme sistemine erişimi sürdürülebilir bir şekilde güvence altına almanın ne gerektirdiğini değerlendiriyor. Bu amaçla, iş müşterileri için temel bir ödeme hesabının olasılığı ve arzu edilirliği dahil olmak üzere çeşitli seçenekler araştırılıyor.

ÜNLÜ GAZETECI BART VAN RIJSWIJK KONUYLA ILGILI OLARAK ŞUNLARI YAZDI:

Türk girişimciler, Hollandalı bir bankada iş hesabı açmakta büyük zorluklar yaşıyorlar. Aylarca bekledikten sonra, çoğu durumda sonuç yine de olumsuz oluyor. Girişimciler şimdi duruma dikkat çekiyorlar. Ethem Emre, Türkiye-Hollanda Ticaret Odası Vakfı’nın başkanı, kendi vatandaşlarının uzun bekleme süreleri nedeniyle iş yapamaz hale geldiğinden yakınıyor. “Bu süre zarfında, Türk girişimciler işlerine başlayabileceklerini düşünüp çeşitli taahhütlerde bulunuyorlar,” diyor Emre. Yeni girişimciler genellikle zaten bir Ticaret Odası kaydına ve bir KDV numarasına sahiptir. “Eksik olan tek şey bir hesaptır.” Eğer bu gerçekleşmezse, yeni bir işletme bazen faaliyetlerini tam başlamadan önce durdurmak zorunda kalır. “İş hesabı için yurtdışına bile gidiyorlar çünkü Hollandalı bankalarda başaramıyorlar”.

RAAD International’dan John van Wijk, bu sorunu tanıyor. Şirketi, Hollanda’da iş yapmak isteyen çeşitli milliyetlerden insanlar için muhasebe hizmetleri de dahil olmak üzere çeşitli hizmetler sunmaktadır. “Yabancı şirketler, Hollandalı bankalarda başaramadıkları için iş hesabı için bile yurtdışına gidiyorlar.”

Sıkılaştırılmış kara para aklama yasası nedeniyle, Hollandalı bankalar bu soruna bir çözüm bulmakta başarılı olamıyor gibi görünüyor. 2019’da, Hollanda Bankalar Birliği (NVB), yabancı şirketlerin ülkemizde daha kolay hesap açabilmeleri için bir öneri sunmuştu, ancak dört yıl sonra durum daha da kötüleşmiş gibi görünüyor. Sıkılaştırılmış kara para aklama yasası, yabancı girişimciler için iş hesabı açmayı daha da zorlaştırdı.

Bankalar, ret kararında sözleşme özgürlüklerine başvuruyor: kimi müşteri olarak kabul edeceklerini kendileri belirleyebilir. Bu nedenle, çoğu durumda bir ret nedeni belirtilmez. Türkiye’nin, Mali Eylem Görev Gücü’nün (FATF) sözde gri listesinde olduğu için, Türk girişimcilerin diğerlerinden daha sık hesap açmayı ret edildiğinden şüpheleniliyor. FATF, kara para aklamayla mücadele eden uluslararası bir kuruluştur. Bu denetleyicilerin, Türkiye’nin paranın kaynağını izleme konusunda yeterince çaba göstermediği düşünülüyor.

Hem Rabobank hem de ING Bank, bahsedilen sinyalleri tanımıyor. Her iki banka da kapıcı rolünü çok ciddiye alıyor ve bu nedenle yeni müşterileri kabul etmede dikkatli davranıyor. Bir hesabın amacı açık değilse, başvuru sahiplerinden önce açıklama istenir. “Yalnızca son çare olarak bir hesap başvurusu ret edilir,” diyor Rabobank’ın bir sözcüsü. (devam edecek-HOLLANDA’DA BANKACILIĞIN İŞLEYİŞİ)