Golan Tepelerinin Hidropolitik ve Stratejik Derinliği 

ANKARA-TÜHA HABER / Su ve Enerji Politikaları Uzmanı, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü (İYTE) Öğr. Görevlisi Dursun YILDIZ, Golan tepelerinin Jeopolitik ve Hidropolitik açılardan İsrail için çok önemli olduğuna dikkat çekti. 

İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü (İYTE) Öğr. görevlisi Dursun YILDIZ, bundan yaklaşık 12 yıl önce Cumhuriyet Strateji Dergisi için kaleme almış olduğu  “Golan’dan Çekilmenin Jeopolitik Ve Hidropolitik Kısıtları, Golan Tepeleri ve Hidro-Strateji” başlıklı bir yazısını (TÜHA) TÜRKUAZ Uluslararası Haber Ajansı‘ndan Ataner YÜCE’ye değerlendirdi. 

Dursun YILDIZ, O günlerde Suriye ve İsrail arasında bir yumuşamadan söz edildiğini, hatta Türkiye’nin de buna arabuluculuk yapabileceğinin ve İsrail Suriye arasındaki yumuşama sürecinde İsrail’in Golan Tepelerinden çekilebileceği hususunun da gündeme geldiğini hatırlattı. 

“Biz bundan 12 yıl önce Golan’ın Jeopolitik ve Hidropolitik açılardan İsrail için çok önemli olduğunu, Golan Tepelerinin İsrail’in yıllardır Askeri müdahalelerle oluşturduğu “Su Güvenlik Bölgesi” içinde kaldığını belirterek, İsrail’in Golan’dan çekilmesinin mümkün olamayacağını yazmıştık” diye hatırlatmada bulunan Dursun YILDIZ,  hatta bir yıl önce Eski Amerika Birleşik Devletleri başkanı Donalt Trump’ın artık Golan Tepelerini İsrail’in sınırları içinde saymanın zamanı geldi şeklindeki açıklamasının bu öngörüsünü doğrular mahiyette olduğunun altını çizdi. 

İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü (İYTE) Öğr. görevlisi YILDIZ, Suriye ve Irak’ta son 12 yıldır yaşananların, ABD’nin enerjide dışa bağımlılığını azaltması, hatta petrol ve doğalgaz ihracatçısı konumuna gelmesi, Orta-Doğu Akdeniz’deki hızlı değişmelerin Ortadoğu’nun hidropolitik ve petropolitik denklemini değiştirdiğine dikkat çekti. 

Dursun YILDIZ, İsrail ordusunun 6 Temmuz 1967 tarihinde Golan Tepelerinde 1200 km2’lik bir bölgeyi  işgal ettiğini ,  bu bölgenin  Suriye’nin güneyinde Gonaytareh ilinin bir bölümünü oluşturmakta  olduğunu ve işgal altındaki Filistin’le 100 kilometrelik bir ortak sınıra sahip bulunduğunu belirtti. 

“Bu bölgenin  Golan Tepeleri etrafındaki düzlük alanların ortasında oldukça yüksek bir tepe olması nedeni ile jeo-stratejik bir konuma sahip” olduğunu dile getiren YILDIZ, “Bu tepelere sahip olmak başta hemen yanı başındaki Şam olmak üzere Beyrut, Amman ve Filistin üzerinde doğal bir stratejik hakimiyet üstünlüğüne de sahip olmak anlamına da geldiğini açıkladı. 

Dursun YILDIZ, 120-520 m. kotları arasında bir plato olan Golan’ın en yüksek tepesinin Hermon dağında 2.814 metre yüksekliğindeki Şeyh tepesi olduğunu ve Bölge coğrafyasında özgün bir yer tutan bu yüksekliğin Galile Gölü’nde eksi ikiyüzon’a kadar düştüğünü anlattı. 

Golan Tepeleri
YILDIZ, Taşıdığı stratejik ve jeopolitik önemden dolayı o zamanın İsrail Başbakanı Menahim Begin’in, Golan’ın ilhakıyla ilgili olarak “Ben parlamentonun çoğunluğunu temsilen Golan Tepeleri’nin, tarihi açıdan İsrail topraklarının bir parçası olduğunu ve de öyle kalmaya devam edeceğini ilan ediyorum” dediğini hatırlattı. 

Golan’ın Stratejik Kaynağı:Su 

“Golan’ın en önemli özelliği bölgenin Suriye, Lübnan ve Ürdün’ün yüksekliklerinden gelen su  kaynaklarına sahip oluşu” olduğunu ifade eden Dursun YILDIZ, Golan tepeleri, İsrail’in su ihtiyacını karşıladığı Galile Gölü’ne kadar uzanmaktadır. İsrail’in yıllık su tüketiminin yüzde 20’si bu bölgeden karşılamaktadır. Bölgedeki genel su sıkıntısı nedeniyle Golan’daki su kaynakları, bu tepelerinin askeri öneminin de önüne geçmiştir” dedi. 

Yukarı Ürdün Nehri 

YILDIZ, 1967 savaşı sonrasında Golan Tepeleri’ni ve Yukarı Ürdün Nehri ile Banyas kolunu kontrolüne alan İsrail’in önemli bir su kaynağına da sahip olduğunu belirterek, İsrail’in bu arada, 1978 yılından 2000 senesine kadar Lübnan’ın Güney Bölgesini işgal ettiğini ve 22 yıl boyunca bu ülkeye ait Litani nehrinden su çektiğini, aynı şekilde Golan sayesinde Yarmuk ve Banyas Nehirleri ile Galile Gölü’nü kontrol altında bulunduran İsrail’in, yalnız askeri açıdan değil, su güvenliği açısından da Golan Tepeleri’ni terk etmeyeceğini ,bu konuda baskı görmesi durumunda  belli güvenceler elde etmeye çalışacağını kaydetti. 

İsrail İçin Golan
İsrail’in Golan Tepeleri’ndeki işgalin nedenini meşru müdafaa ve kendi güvenliğini sağlama  olarak göstermek istediğini ifade eden Dursun YILDIZ, “ancak Golan’daki İsrail işgali sadece güvenlik kaygılarıyla açıklanamaz. Özellikle Golan’ın İsrail’in su ihtiyacını karşılama yönünden stratejik önemi bilinmektedir. Ancak çoğu zaman İsrail iç politikasında uzlaşılmaz tartışmalara da neden olan bu konuda  12 yıl önce  daha ılımlı bir hava oluşturulmuştu” dedi. (devam edecek)

***

Dursun YILDIZ, İnşaat Mühendisi ve Su ve Enerji Politikaları Uzmanı, İTÜ Mezunu, DSİ’ de mühendislik ve 20 yıl yöneticilik yaptı. ABD ve Hollanda’da eğitim aldı. Üniversite’lerde ders verdi. Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliğinde yöneticilik yaptı. Türkiye Ziraatçiler Derneği ve TÜSKOOPBİR’in başarı ödüllerini aldı. Çok sayıda yayını var. TEMA Bilim Kurulu üyesi, Su Politikaları Derneği Kurucu Üyesi ve Başkanı. Halen kendisinin Enerji Müşavirlik ve Mühendislik Firmasını yönetiyor. 

HABER : Ataner YÜCE 

[TÜHA Haber Ajansı, 07 Aralık 2021]