Etik Kuruldan Önce Komisyon İzni Zorunluluğuna Uzmanlardan Tepki

TÜHA HABER / Corona virüsü salgınına karşı yürütülecek bilimsel çalışmalar ve geriye dönük araştırmalar için etik kurullardan önce Sağlık Bakanlığı bünyesinde kurulan Bilimsel Araştırma Değerlendirme Komisyonu’na başvurulmasına yönelik karara uzmanlardan tepki geliyor.

Kararı eleştiren Bilim Akademisi’nin yaptığı ‘COVID-19 Hakkındaki Bilimsel Araştırmaların Sağlık Bakanlığı’na Yapılacak Bildirime Tabi Tutulması Sakıncalıdır’ başlıklı açıklamada, etik kurullara başvurmadan önce söz konusu yeni komisyondan izin alma zorunluluğunun yanı sıra, komisyon üyelerinin yetkinlikleri ve başvuruların değerlendirilme esasları hakkındaki bilgi yetersizliği de eleştirildi.

Türkiye’nin önde gelen sivil toplum kuruluşlarından Türkiye Bilimler Akademisi’nden (TÜBA) de eleştiri sesleri yükseliyor. TÜBA üyelerinden Prof. Dr. Önder Ergönül, Tele1 kanalına yaptığı açıklamada, “Bilimsel çalışmaların izne tabii tutulması uygulaması dünyada bir ilk ve bundan utanıyorum” dedi.

Türk Toraks Derneği önceki başkanlarından, Dünya Sağlık Örgütü Küresel Solunum Birliği (GARD) Başkanı, Küresel ASTIM Birliği (GINA) ve Avrupa Solunum Derneği (ERS) Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Arzu Yorgancıoğlu da bilimsel çalışmaların yürütülmesi için öncelikli olarak etik kurul onayının alınmasına yönelik uygulamanın Corona virüsü salgınına karşı çalışmalar kapsamında değiştirilmiş olmasını, “Bilimde etik kurulların üzerinde bir yapı olamaz” sözleriyle eleştirdi.

“Araştırmalar ‘izin’ altında yayınlanırsa üzerlerine hak etmedikleri bir siyaset gölgesi düşeceği kaygısını taşıyorum. COVID-19 ile ilgili araştırmalar için önerilen bu önden izin alma mekanizması tüm dünyanın seriler halinde çalışmalarını okuduğumuz bu günlerde araştırmalara kısıtlama getirmekte ve ülkenin ulusal verilerinin aktarımında ciddi kaygı yaratmaktadır” diyen Prof. Dr. Yorgancıoğlu, geriye dönük izin de gerektiren uygulamanın “var olan etik kurulların da işlevini ortadan kaldırdığını” ifade etti.

[TÜHA Haber Ajansı, 17 Mayıs 2020]