Ege Bölgesi’nin önemli tarımsal su kaynaklarından Gediz Nehri’nde kirlilik, 4. dereceye ulaştı

Su Politikaları Derneği (SPD), Havza Ölçeğinde 2021 yılında inceledikleri ve “Sularımız kirleniyor, acil su kalitesi yönetimi”başlıklı bir rapor hazırladı.

TÜHA / TÜRKUAZ İnternational News Agency

Su Politikaları Derneği (SPD) Başkanı ve Hidropolitik Akademi Müdürü Dursun Yıldız, raporla ilgili yaptığı açıklamada, ülke olarak suların kirlenmesi dolayısıyla, Havza Ölçeğinde Acil ve Radikal Su Kalitesi Yönetimi’nin gerekli olduğuna dikkat çekti.

[Su Politikaları Derneği (SPD) Başkanı ve Hidropolitik Akademi Müdürü Dursun Yıldız]

SU POLİTİKALARI DERNEĞİ RAPORU 

Ülkemizde sıklaşan kurak dönemler nedeniyle su miktarı konusundaki duyarlılığın öne çıktığını ifade eden Dursun Yıldız, “ancak su miktarı kadar suyumuzun kalitesini de korumalıyız” dedi.

Bu konuyu 2021 yılında incelediklerini hatırlatan Yıldız, “SULARIMIZ KİRLENİYOR ,ACİL SU KALİTESİ YÖNETİMİ GEREKLİ” başlıklı bir rapor hazırladıklarını dile getirdi.

Su Politikaları Derneği (SPD) Başkanı ve Hidropolitik Akademi Müdürü Dursun Yıldız, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın Gediz Nehri’nde yaptığı kontrollerin kirliliğin dördüncü dereceye ulaştığını ortaya koyduğunu, bu konuda radikal ve acil önlem ihtiyacın olduğunun altını çizdi.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın yaptığı su kalitesi izleme çalışmalarının sonuçlarının, Türkiye’nin batısındaki nehir havzalarımızda su kalitesinin Kirli (III) ve Çok Kirli (IV. Sınıf ) su kalitesinde olduğunu açıkça ortaya koyduğunu belirten Dursun Yıldız, bu durumun bu havzalarda acil Su Kalitesi Yönetimine geçilmesini zorunlu kıldığına da dikkat çekti.

Su Politikaları Derneği (SPD) Başkanı Dursun Yıldız, Havza Ölçeğinde 2021 yılında inceledikleri ve “Sularımız kirleniyor, acil su kalitesi yönetimi” başlıklı raporda yer alan  ve alınması gereken bazı tedbirleri aşağıdaki kısa öneriler olarak sundu.

1. Su Kalitesi Yönetimi su hizmetleri yönetiminin öncelik taşıyan bir bölümü olarak kabul edilmelidir.
2. Popülist politikalardan uzak ekolojik dengeyi dikkate alan  bir su kalitesi yönetimine geçilmelidir
3. Sürdürülebilir su kalitesi yönetimi için kirliliğin önce kaynağında önlenmesi veya azaltılması esası benimsenmelidir
4. Havza ölçeğinde Su Kalitesi Yönetimi ve Denetimi  DSİ Genel Müdürlüğünde oluşturulacak bir ÇEVRE KORUMA VE DENETİM DAİRE BAŞKANLIĞI  tarafından yapılmalıdır.
5.  Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının  su kalitesi ölçüm ve izleme birimleri  SYGM eşgüdümünde DSİ SU KALİTESİ GÖZLEM  AĞINA alınmalıdır.
6. Atıksuyun önce yerel ölçekte arıtılması için uydukentlere ve sitelere paket arıtma tesisleri kurularak ön arıtma yapılmalı ve bu suyun o bölgede uygun alanlarda çevrimiçi olarak kullanılması planlanmalı teşvik edilmeli  ve uygulanmalıdır.
7. Sanayi tesislerindeki  kirliliğin tesis içinde arıtılması ve arıtılmış atık  suyun çevrimiçi olarak tekrar kullanılması teşvik edilmelidir.
8. Noktasal kirleticilerin kontrolü için teknoloji tabanlı anlık gözlem altyapısı oluşturulmalı ve buradan elde edilen veriler Havza Yönetim Heyetinde Görevli ilgili kurum ve sivil toplum kuruluşları ile anlık olarak paylaşılmalıdır.
9. Yaygın ve etkili kirlilik oluşturan sulamadan dönen drenaj  sularının arıtılarak tekrar kullanılması planlamada  sulama sisteminin  bir parçası olarak ele alınmalıdır. Mevcut zirai kirlilik için drenaj kanallarının nehre ve sucul doğal ortama  bağlandığı yerlerde azot ve fosfor tutulması için dinlendirme havuzları yapılmalıdır.
10. Aşırı kimyasal gübre kullanımının önlenmesi ve organik gübre kullanımının teşvik edilmesi için çalışmalar yapılmalıdır.
11. Havza ,alt havza , bölge ve nehir  ölçeğinde mevcut ve mutasavver  kirlilik yüklerini de dikkate alan DİNAMİK KİRLİLİK MODELLERİ   oluşturulmalıdır.
12. Atıksı Arıtma Tesisi bulunmayan 53 adet OSB’de bu tesislerin hızla kurulması sağlanmalıdır
13. OSB ‘lerin atıksularını arıtıp tekrar kullanabilmeleri için teşvik verilmelidir
14. OSB’lerin atıksularının belediyelerin kanalizasyon sistemine bağlanmasına izin verilmemelidir.
15. Belediyelerde yağmur suyu ve kanalizasyon suyunu taşıyan ortak sistemin   birbirinden ayrılarak yağmur sularının uygun yerlerde depolanması ve kullanılması sağlanmalıdır.
16. İyi tarım uygulamalarıyla organik tarıma geçiş sağlanmalı ve hayvansal atık yönetim stratejileri  belirlenmelidir
17. Çevre korunmasına  halkın katılımını kolaylaştırmak ve çevre kirliliğini önlemeye ve azaltmaya katkı sağlamak amacıyla   halkın erişimine açık  bir elektronik bir veri tabanı oluşturulmalıdır.
18. KALİTESİ BOZULMUŞ OLAN SULARIN İYİ SU KALİTESİNE DÖNÜŞTÜRÜLECEĞİ BİR HEDEF TARİH AÇIKLANMALIDIR

Gazeteci* Ataner YÜCE