Dünya Kupası’nın eğlenceli yüzü: Maskotlar

FIFA tarafından ilk kez 1930 yılında Uruguay’da düzenlenen Dünya Kupası için ilk resmi maskot, 1966’da oluşturuldu. İngiltere 1966 için belirlenen maskot, “World Cup Willie” adlı bir aslandı.

ABD 1994’ün maskotu, “Striker” adlı sevimli bir köpek oldu. Fransa 1998’in maskotu, “Footix” isimli, kırmızı ibikli bir horoz olarak hafızalarda yer etti. Almanya 2006’nın maskotu da “Goleo VI” adlı bir başka aslan oldu.

Katar’da düzenlenecek 2022 FIFA Dünya Kupası’nda bu alışkanlığın dışına çıkıldı. Maskot olarak hayvan figürü yerine Katar’ın geleneksel beyaz kıyafetinden yaratılan “La’eeb” isimli uçan bir karakter seçildi.

“La’eeb”

Katar 2022 maskotuna, “süper yetenekli oyuncu” anlamındaki Arapça bir kelime olan La’eeb ismi verildi.

FIFA’nın internet sitesinde maskotun tanıtımı şöyle yapıldı:

“Herkes, maceracı, eğlenceli ve meraklı La’eeb’in neye benzediğini yorumlamaya davetli. La’eeb, insanları ‘şimdi her şeydir’ sözüne inanmaya teşvik ediyor. La’eeb genç ruhuyla tanınacak, gittiği her yere neşe ve güven yayacak. La’eeb, turnuva maskotlarının yaşadığı paralel bir dünyadan geliyor. Fikirlerin ve yaratıcılığın, karakterlerin temelini oluşturan bir dünya. Turnuva boyunca La’eeb, genç futbolseverlere ilham verip tezahürat yaparak her yerde olacak.”

“Fuleco” ve “Zabivaka”

Brezilya 2014’ün maskotu, Fuleco ismi verilen ülkeye özgü bir hayvan türü 3 bantlı armadillo oldu.

Fuleco’nun ismi için futbol ve ekoloji kelimelerinden esinlenildi. Fuleco’nun üzerindeki mavi kabuk, masmavi gökyüzünü simgeledi. Maskotun çim sahadan esinlenerek tasarlanan yeşil şortunun üzerine giydiği beyaz tişörtte, “Brasil 2014” ifadesi yer aldı. Fuleco, elindeki futbol topuyla arkadaşlarına maharetlerini sergiledi.

Rusya 2018’de kahverengi ve beyaz kürklü bir Avrasya kurdu, maskot olarak tercih edildi. Zabivaka adı verilen maskot, Rusya bayrağının renkleri beyaz, mavi ve kırmızıdan oluşan tişört ve şort giydi. Turuncu koruma gözlüğü takan maskotun tişörtünde “Russia 2018” yazısına yer verildi.

“Willie”, “Striker”, “Footix”, “Goleo VI”, “Zakumi”

İngiltere 1966 için tasarlanan “World Cup Willie”, kupa tarihinin ilk maskotu oldu.

Uzun yeleli Willie, İngiltere bayrağından yapılmış, üzerinde “Dünya Kupası” yazan bir forma giydi.

ABD 1994’ün maskotu da Willie gibi bir hayvandı. Çizgi film karakterlerini andıran bir köpek olan Striker, üzerinde ABD bayrağının renklerini taşıdığı şort ve tişört giydi. Futbol topuna sol ayağını dayayarak poz veren maskotun formasında “ABD 1994” yazısı yer aldı.

Fransa 1998’de de hayvan maskot geleneği devam etti. Kırmızı ibikli, sarı gagalı ve mavi tüylü horoz Footix, sağ elinde tuttuğu futbol topuyla gülümsüyordu.

Almanya 2006’nın maskotu Goleo VI, tıpkı Willie gibi bir aslandı. Elinde konuşan topu “Pille” ile dolaşan Goleo, 1950 ve 1970’lerde Almanya Milli Takımı’nın kullandığı gibi yakası ve kol kenarları siyah, forma numarası 06 olan, beyaz forma ile siyah krampon giydi.

2010 yılında Güney Afrika’da düzenlenen Dünya Kupası’nın resmi maskotu ise “futbol sahasında kamufle olmak amacıyla saçlarını yeşile boyayan”, maceraperest Afrika leoparı Zakumi oldu. Bu sevimli maskotun adı, Güney Afrika’nın uluslararası plaka işareti “ZA” ile 2010 yılına atıfta bulunmak amacıyla birçok yerli dilinde “10” anlamına gelen “Kumi” ifadelerinin yan yana getirilmesiyle oluştu.

Diğer maskotlar

Dünya Kupası’nda kullanılan diğer maskotlar, Meksika 1970’te kafasında Meksika şapkasıyla “Juanito” adlı bir çocuk, Batı Almanya 1974’te “Tip ve Tap” adlı Alman kardeşler, Arjantin 1978’de küçük futbolcu “Gauchito” oldu.

İspanya 1982’de “Naranjito” isimli, gülümseyen bir portakal, maskot olarak kullanıldı.

Meksika 1986’nın maskotu, Meksika mutfağının vazgeçilmezlerinden, acı biber “Pique” idi. Bu sevimli biberin elinde bir top, kafasında da boyundan büyük bir Meksika şapkası bulunuyordu.

İtalya 1990’ın maskotu, “Ciao” ise kafası toptan, vücudu İtalya bayrağının rengindeki küplerden yapılmış bir insan figürüydü.

Güney Kore-Japonya 2002’nin maskotu için de 3 dijital karakter seçildi. “Ato, Kaz, ve Nik” isimleri verilen karakterler, turuncu, mor ve mavi renkleriyle futbolseverlerin karşısına çıktı.