Rusya, Azerbaycan ve Ermenistan sorununun çözümünde inisiyatifi ABD ve AB’ye bırakmıyor

TÜRKUAZ Uluslararası Haber Ajansı (TÜHA)’nın Erivan’dan Zhanna Agalakova’nın haberine göre, Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile 25 Mayıs’ta Moskova’da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in himayesinde yapılacak görüşmede bir araya gelmeyi kabul ettiğini açıkladı.

Erivan’da Bakanlar Kurulu toplantısında konuşan Paşinyan, “Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in himayesinde 25 Mayıs‘ta üst düzey üçlü bir toplantı için Rusya’dan teklif aldık. Biz bu teklifi kabul ettik.” dedi.

Azerbaycan tarafından şu ana kadar zirveye katılımla ilgili bir açıklama yapılmadı.

Bununla birlikte Ermenistan ve Azerbaycan dışişleri bakanlarının Dağlık Karabağ’da ateşkes ihlalleriyle tırmanan gerilimi görüşmek üzere cuma günü Moskova’da bir araya gelmesi bekleniyor.

ABD ve AB’nin girişimleri neler?

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’in ev sahipliğinde, Dağlık Karabağ sorununun çözümü için bu aybaşı iki ülke dışişleri bakanları arasında Washington’da bir toplantı düzenlemesinin ardından, Paşinyan, Aliyev ile AB Konseyi Başkanı Charles Michel’in himayesinde geçen pazar günü Brüksel’de üçlü bir zirve gerçekleştirmişti.

Bu zirveyle, iki lider AB himayesinde 5. kez bir araya geldi.

ABD ve AB’nin girişmelerinin ardından Rusya’nın de iki lideri bir araya getirmesi, Dağlık Karabağ sorunun çözümü konusunda “Rusya’nın inisiyatifi Washington ve Brüksel’e kaptırmak istemediği” şeklinde yorumlanıyor.

Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı, pazartesi günü yaptığı yazılı açıklamada, Azerbaycan ve Ermenistan liderlerinin, Brüksel’de yaptığı görüşmenin, “iki ülke arasındaki normalleşme sürecinin ilerletilmesi açısından faydalı ve sonuç odaklı” olduğunu bildirmişti.

Görüşmede, tarafların Ermenistan ve Azerbaycan arasında barış anlaşması taslağı üzerinde mutabakata varılması, sınırların belirlenmesi ve ulaşım bağlantılarının yeniden tesisi konularında somut sonuçlara varılması amacıyla detaylı görüş alışverişinde bulunduğu belirtilen açıklamada, şu ifadeler yer almıştı:

“Azerbaycan tarafının bölgede barış ve istikrarın sağlanmasına ilişkin tutumu bir kez daha tarafların dikkatine sunuldu. Bilhassa devletlerin toprak bütünlüğüne saygının teyit edilmesi ve bu bağlamda Azerbaycan’ın uluslararası kabul görmüş toprak bütünlüğünün Ermenistan tarafından da kabul edilmesi son derece önemlidir.

Görüşme ayrıca çatışma sonrası normalleşme için önemli olan insani konuların tartışılması için bir fırsat sağladı. Bu kapsamda kayıp şahısların akıbetinin netleştirilmesinin ve mayın temizleme alanlarındaki adımların hızlandırılmasının önemi bir kez daha vurgulandı.”

Dağlık Karabağ’daki savaşlar

Azerbaycan ve Ermenistan arasında 2020 yılı sonbahar aylarında Dağlık Karabağ’da 6 hafta süren savaş 6 bin 500 kişinin yaşamını yitirmesine yol açmıştı.

Bu savaşta Azerbaycan, Sovyetler Birliği’nin çökmesinin ardından 1991 yılında patlak veren ve yaklaşık 30 bin kişinin öldüğü savaşta kaybettiği toprakların önemli bir kısmını geri almıştı.

2. Dağlık Karabağ savaşı, Putin’in taraflar arası arabulucuğu ve Paşinyan’nın ateşkesi kabul etmesiyle  sona ermişti.