TÜHA/ TÜRKUAZ İnternational News Agency

İlhan KARAÇAY yazdı:

HOLLANDA, 12 AĞUSTOS 2025 – Hollanda’nın kültürel kentlerinden Rotterdam, bu kez sanat ve festival coşkusuyla değil; öfke, yas ve dayanışma duygularıyla doldu. Şehir merkezindeki Schouwburgplein Meydanı’nda toplanan bini aşkın kişi, kadın cinayetleri ‘femicide’ye karşı tek yürek oldu. Katılımcılar, ellerinde pankartlar, omuzlarında umut ve yüzlerinde kararlılık ile “Artık Yeter!” diye haykırdı.

Meydanı dolduran kalabalık arasında dikkat çeken üç isim, bu toplumsal yara karşısında verdikleri mesajlarla öne çıktı: Türkiye’nin Rotterdam Başkonsolosu Sevgi Kısacık, Rijswijk Belediye Başkanı Huri Şahin ve Hollanda İşçi Partisi (PvdA) Milletvekili Songül Mutluer.
Her biri, hem bireysel hem de kurumsal sorumluluğun altını çizerek, kadın cinayetlerinin önlenebilir olduğuna vurgu yaptı.

Yürüyüş, yalnızca Hollanda’daki değil, tüm dünyadaki kadın cinayetlerine dikkat çekti. Kürsüye çıkanlar arasında en çok yürek burkan konuşma, kızı Sanne’yi 2023 yılında boşanmak istediği için kaybeden Wim Hertgers’e aitti. Hertgers, “Bu cinayetler kaçınılmaz değil, önlenebilir” dedi.

DOLLE MİNA’LAR GERİ DÖNDÜ

Rotterdam’daki yürüyüşün en dikkat çekici yanlarından biri, Hollanda’nın efsanevi feminist hareketi Dolle Mina’nın yarım asırdan sonra yeniden sahaya inmesiydi. 1969’da kurulan hareket, 70’li yıllarda kadın-erkek eşitliği, kürtaj hakkı ve geleneksel cinsiyet rollerine karşı verdiği mücadeleyle tanınıyordu.

Gösteride, genç kuşak feministler ile “eski gardiyanlar” yan yana durdu. 78 yaşındaki Therese’in sözleri, nesiller arası ortak öfkeyi özetledi:
“Herkes konuşuyor ama kimse bir şey yapmıyor. Bu beni öfkelendiriyor. Geçen ay yaşanan cinayetler ve buna karşı duyarsızlık, beni ağlatıyor. Bugün burada olmamın sebebi bu.”

BAŞKONSOLOS SEVGİ KISACIK: “FEMİCİDE KÜRESEL BİR KRİZ”

Rotterdam Başkonsolosu Sevgi Kısacık, davetli olduğu gösteriye katıldı ama yorumunu sosyal medyada yaptı. Kısacık, sosyal medya hesabında yaptığı paylaşımda, femicide’i yalnızca bireysel trajediler olarak görmenin büyük bir hata olduğunu vurguladı:

“Femicide, sadece bireysel olaylar değil, küresel bir krizdir. Hollanda’da her sekiz günde bir kadın öldürülüyor. Toplumsal normların değişmesi ve sıfır tolerans politikaları hayati önemdedir.”

Kısacık, kadın cinayetlerinin çoğu zaman uzun süren şiddet döngüsünün son halkası olduğunu, ilk işaretler görüldüğünde müdahale edilmesi gerektiğini belirtti. Diplomatik üslubunun ardında güçlü bir toplumsal çağrı vardı: “Eğitim, bilinç ve yasal düzenlemeler, bu trajedileri durdurabilir.”

HURİ ŞAHİN: “KORKU YALNIZLAŞTIRIR”

Rijswijk Belediye Başkanı ve Femicide Monitor elçisi Huri Şahin, kürsüde yaptığı konuşmada polisin kapasitesinin artırılması ve kadınların güvenlik mekanizmalarına daha hızlı ulaşabilmesi gerektiğini söyledi:
“Korku yalnızlaştırır. Biz, yardıma ihtiyacı olanın yanında olmalıyız. Bu sorun ortadan kalkana kadar mücadeleye devam edeceğiz.”
Şahin’in sözleri, yerel yönetimlerin konuyu sahiplenmesinin ne kadar kritik olduğunu hatırlattı.

SONGÜL MUTLUER: “FEMİCİDE İNSANLIK MESELESİDİR”

Hollanda Parlamentosu’nda İşçi Partisi PvdA milletvekili Songül Mutluer, femicide’le mücadele için 10 milyon Euro’luk bir bütçe ayırttıklarını, ancak bunun yeterli olmadığını ifade etti. Ayrıca Meclis’e sunduğu inisiyatif raporu ile cinayetlerin önlenmesine yönelik somut adımlar önerdi.

“Femicide kültürel bir mesele değil, insanlık meselesidir. Her toplum katmanında, her etnik kökende yaşanıyor. Daha fazla veri toplamalı, daha hızlı önlem almalıyız.”

YÜREKLERİ DAĞLAYAN KONUŞMA

Kalabalığı en çok sarsan an, kızı Sanne’yi, boşanmak istediği için kaybeden baba Wim Hertgers’in sahneye çıkışıydı. “Bu cinayetler kaçınılmaz değil, önlenebilir” diyen Hertgers, sessizliğin bu ölümleri meşrulaştırdığını vurguladı. Konuşması sırasında sahneye çıkan bir kişinin kısa süreli gerginliğe yol açması bile onu durduramadı; sözlerini bir dakikalık saygı duruşu ile tamamladı.

ORTAK MÜCADELE, ORTAK SORUMLULUK

Rotterdam’daki bu yürüyüş, yalnızca bir şehirdeki öfke patlaması değil, dünya çapında bir çağrıydı. Mesaj açıktı:
Kadın cinayetleri bireysel trajediler değil, sistematik bir krizdir. Önlemek elimizde.
Rotterdam’daki yürüyüş, yalnızca Hollanda için değil, tüm dünya için güçlü bir uyarı niteliği taşıdı. Kadın cinayetleri bireysel trajediler değil, sistematik bir krizdir. Bu krizi durdurmak için yasalar, toplumsal normlar, eğitim ve farkındalık kampanyaları bir bütün olarak devreye girmelidir.

Başkonsolos Sevgi Kısacık, Belediye Başkanı Huri Şahin ve Milletvekili Songül Mutluer’in sözleri, farklı kurumsal pozisyonlardan gelen ama aynı hedefe yönelen bir dayanışmanın kanıtıydı. Kadınların yaşam hakkını korumak, sadece kadınların değil, bütün insanlığın görevi.

DÜNYADAKİ DURUM

Her 10 dakikada bir kadın cinsiyet temelli şiddet sonucu hayatını kaybediyor.
2023’te 85 bin kadın ve kız çocuğu öldürüldü.
Her yıl yaklaşık 51 bin kadın, partneri veya aile üyesi tarafından öldürülüyor.
Avrupa’da son 10 yılda 4.221 kadın cinayeti kayda geçti.

TÜRKİYE’DE KADIN CİNAYETLERİ

Türkiye’de, Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu verilerine göre, 2024 yılında en az 394 kadın öldürüldü. Vakaların çoğunda fail, kurbanın en yakınıydı. İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmenin ardından kadın örgütleri, koruma mekanizmalarının zayıfladığı görüşünde.

HOLLANDA’DA KADIN CİNAYETLERİ

Hollanda özelinde tablo da endişe verici: Her 8 günde bir kadın öldürülüyor ve bu ölümlerin yaklaşık %60’ında fail, mağdurun partneri ya da eski partneri. 2023’te 125 ölümlü şiddet vakasının 41’i kadın kurbanlardı. Araştırmalar, Hollandalı kadınların %41’inin yaşamlarında en az bir kez fiziksel veya cinsel şiddete maruz kaldığını ortaya koyuyor.

Kadın cinayetlerinin ortak zemini, toplumsal normlar, cezasızlık ve kadına yönelik şiddetin sıradanlaşmasıdır. Hem Türkiye hem Hollanda gibi ülkelerde veriler ürkütücü olsa da; hoflomuzun hakikati çarpıcı anlatımı, bu krizle yüzleşmenin ve önleme stratejilerinin ne kadar acil olduğunu gösteriyor.

Önleyici adımların etkisi:
Toplumda kadına yönelik şiddeti tolere etmeyen normlar yaratmak.
İlk dönemde müdahaleyle şiddetin en baskın vakalarının bile önlenebileceğini kabul etmek.
Femicide’in ayrı bir suç kategorisi olarak tanınması ve bu doğrultuda yasa ile politikalar oluşturulması.

Rotterdam’daki bu protesto yalnızca Hollanda’ya değil, tüm dünyaya bir çağrı: Kadın cinayetleri yalnızca bireysel trajediler değil; sistemik bir krizdir. Her birey, her devlet bu trajediyi durdurmak için harekete geçmeli.