Merkel Moskova’ya Gidiyor

TÜHA HABER / Angela Merkel, Almanya Başbakanı sıfatıyla yarın son kez Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’i ziyaret edecek. 2005’ten bu yana başbakanlık koltuğunda oturan Merkel, geride kalan 16 yılda 16 kez Rusya’yı ziyaret ederken en son Ocak 2020’de Moskova’da Putin’le biraraya gelmişti. Putin ise bu sürede 4 kez Almanya’ya geldi.

Yarın Kremlin‘de yapılacak görüşmede, ikili ilişkilerin ele alınarak kilit meselelere değinileceği, ayrıca Afganistan’daki son gelişmelerle, Ukrayna, Belarus ve Suriye dahil olmak üzere uluslararası gündemde yer alan önemli konuların görüşüleceği açıklandı.

Alman Hükümet Sözcüsü Steffen Seibert, Merkel’in Putin’le görüşme ve ortak basın toplantısının yanı sıra, Moskova’daki Meçhul Asker Anıtı’na çelenk koyma törenine katılacağını söyledi. Moskova ziyaretinin ardından Kiev’e hareket edecek olan Merkel, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ve Başbakan Denis Şmıgal’la biraraya gelecek.

Merkel’in Moskova ziyareti öncesinde Berlin’de yapılan yorumlarda, iki liderin birçok konudaki görüş ayrılıkları nedeniyle ziyarette gergin bir havanın hakim olacağından ve özellikle kapalı kapılar ardında sert rüzgarlar esebileceğinden bahsediliyor. Nitekim Rusya, Afganistan’da idareyi ele geçiren Taleban’a olumlu sinyaller verdi ve Moskova’dan Pazartesi günü yapılan açıklamada, yeni idarenin ülkeyi ne kadar sorumlu şekilde yöneteceklerine bağlı olarak Taleban’ı tanıma konusunda karar verileceği belirtildi.

Kremlin, son yıllarda Taleban temsilcileriyle görüşmeler gerçekleştirmiş ve bazı temsilcileri, geçen ay Moskova’da kabul etmişti. Taleban’ın geri dönüşünü “çok acı bir gelişme” olarak tanımlayan Merkel ve Alman hükümetiyse, radikal İslamcı oluşumu insan hakları ve özgürlükler konusunda eleştiriyor ve en azından şu an için “Tanımayacağız ve mali destek vermeyeceğiz” düşüncesiyle hareket ediyor. Son olarak bu yıl için öngörülen 250 milyon Euro değerindeki kalkınma yardımı da durduruldu.

Öte yandan Başbakan Angela Merkel’in Rus muhalif lider Aleksey Navalni’nin tutukluluk süreciyle ilgili duyduğu rahatsızlığı da ziyarette dile getirmesi bekleniyor. Almanya’yla Rusya arasındaki ilişkiler, Navalni’nin zehirlenmesinden sonra daha da gerildi. Rusya’da zehirlendikten sonra geçen yıl Eylül ayında Berlin’deki Charite Hastanesi‘nde tedavi gören Navalni’yi Merkel’in ziyaret etmesi, Moskova’da tepkilere neden olmuş, peş peşe gelen açıklamalarda taraflar birbirini suçlamıştı.

Ukrayna da gerilim konusu

Merkel ve Putin arasında son yıllarda gerginliğe yol açan en önemli konulardan bir diğeri de Ukrayna. Merkel, Kırım’ın Rusya tarafından ilhakını eleştirip Ukrayna’nın doğusundaki ihtilafın barışçı çözümü için Minsk anlaşmalarının uygulanması gerektiğini her fırsatta belirtiyor ve Putin‘i, Ukrayna sınırındaki askeri birliklerinin sayısını azaltmaya çağırıyor. Putin’se, Kiev yönetimini Ukrayna’nın doğusunda “provokatif eylemlerde bulunduğu” gerekçesiyle suçluyor ve Merkel’in çağrılarını karşılıksız bırakıyor.

Kuzey Akım 2 projesi

Bunlarla birlikte Rus doğalgazını doğrudan Almanya’ya ulaştıracak Kuzey Akım 2 doğal gaz boru hattı projesinde yaşanılan sorunların aşılması, her iki tarafı sevindiren bir gelişme oldu. Rusya’nın “enerjiyi silah olarak” kullanacağı iddiasıyla ABD’nin uzun yıllardır itiraz ettiği boru hattı projesinde, Washington ve Berlin arasında Temmuz ayında uzlaşma sağlanması, Moskova’da memnunluk yarattı. Varılan anlaşmayla, ABD yönetimi, Berlin’e ve Moskova’ya hattın sonlandırılması konusunda yeşil ışık yakarken projeye destek veren firmalara yönelik yaptırım tehdidinden de vazgeçtiğini duyurmuştu.

Merkel ve Başkan Biden arasında varılan uzlaşının bir önemli maddesi de Ukrayna’nın Rus doğalgazına olan bağımlılığını azaltmak için yenilenebilir enerji projelerinde Berlin’in, Kiev’e ilk aşamada 150 milyon Euro destek sağlayacak olması. Ayrıca uzlaşma gereği, Rus Gazprom şirketiyle Ukrayna arasında 2024 yılında süresi dolacak transit doğalgaz anlaşmasında en az 10 yıllık bir uzatmaya gidilmesi isteniyor. Merkel’le Putin‘in bu konuyu da görüşecekleri tahmin ediliyor.

26 Eylül’deki genel secimler sonrasında görevinden ayrılacak olan Angela Merkel, son ziyaretleri kapsamında, 2 Temmuz’da İngiltere Başbakanı Johnson’u Londra’da, 16 Temmuz’da da Biden’ı Washington’da ziyaret etmişti. Merkel’in son yurtdışı ziyaretini Almanya’nın AB içindeki en yakın müttefiki olarak tanımlanan Fransa’ya yapacağı tahmin ediliyor.

Haber: Cem Dalaman / VOA 

[TÜHA Haber Ajansı, 19 Ağustos 2021]