Kurban Pazarını Corona Vurdu: Esnaf Dertli

TÜHA HABER / Türkiye’de Corona virüsü salgını gölgesinde geçen Kurban Bayramı, kurbanlık satan esnafı da olumsuz etkiledi. İstanbul Avcılar’da bulunan hayvan pazarındaki satıcılar, hayvanlarını zararına satışa çıkardıkları halde bir kısmının ellerinde kaldığını söyledi.

Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli yaptığı açıklamada, kurbanlıklarını satamayan yetiştiricilerin mağdur edilmeyeceğini belirtti.

Pakdemirli, satılamayan hayvanların tamamının, satıcıların talep etmeleri halinde Et ve Süt Kurumu (ESK) adına alınacağını söylese de satıcıları bu karar memnun etmedi. Hayvan sahipleri, bakanlığın düşük fiyat vereceği düşüncesiyle hayvanlarını geri götüreceklerini söyledi.

“600 hayvandan 200’ünü satabildik”

40 senedir hayvancılık yaptığını söyleyen Ayvaz Kartal, Corona virüsü salgının işlerini olumsuz etkilediğini söyledi:

“İşlerimiz bu yıl umduğumuz gibi olmadı, kötü gitti. Ne yapacağımızı bilemiyoruz. İki ayrı satış noktasında 600 küçükbaş hayvanımız vardı, ancak 200 tanesi satıldı. Pandemi dolayısıyla çok büyük sıkıntıya girdik. Esnaf mağdur, çiftçi mağdur. Kendimizi beş sene toparlayamayız, sıkıntımız o kadar büyük. Ayrıca çadır parası için 30 bin TL para verdik. Bu çadır paraları da bizi çok etkiledi. Şu ana kadar hayvanlarımızı bizden almayı talep eden, fiyat veren olmadı. Eğer gelirse değerlendiririz. Malımızı satmak istemez miyiz?”

“Hayal kırıklığı ile geri dönüyoruz”

Kurban pazarında büyükbaş hayvan satan Halil Karaca, bu yıl kurbanlıklardan çok zarar ettiklerini şu sözleriyle ifade etti:

“Buradan çok büyük hayal kırıklığı ile gidiyoruz. Buradaki birçok satıcı da önümüzdeki sene gelmemek üzere karar aldı. İki sene sonra buralarda kurban satan insanları göremeyeceksiniz. Kim kurban kesmek istiyorsa memleketine gidip orada kesecek. Uzak meralardan gelen satıcılar 10 bin TL’lik malı 4 bin TL’ye, 12 bin TL’lik malı 6 bin TL’ye verdiler ve gittiler. Çünkü başka çareleri kalmadı. Herkesin çoluk çocuğu evde bekliyor. Biz de şimdi tır bekliyoruz, gelince malımızı Kırklareli’ne geri götüreceğiz. Bakanlık elde kalan malı alır ama yarı fiyatına alır. Devlet hayvanları 4.000-5.000 TL daha ucuza alıyor. Onlara satmak işime gelmiyor çünkü bu malın bir maliyeti var. Yemin torbası 120 TL olmuş. Hayvanlara kullandığımız 100 gramlık ilaç 250 TL. Ben satmayacağım, geri götüreceğim.”

“Besiciyi düşünen yok”

30 yıldır hayvan yetiştiriciliği yaptığını kaydeden Necdet Çakırlar, Kırklareli’nden 180 küçükbaş hayvan getirmiş. Bayramın son gününe kadar 100 hayvanını sattığını belirten Çakırlar, satıştan kar edemediği gibi satamadığı hayvanları geri götüreceği için zararının daha da artacağını söylüyor.

Çakırlar, “Elimde 80 hayvanım kaldı. Yarın malımızı kısmetse yükleyip geri götüreceğiz. Ne kadar çok sıkıntı çektiğimizi anlatamam. Bütün malımızla mülkümüzle rezil olduk. 1.000 TL’ye koyun almak istiyorlar, koyun zaten bana bin 500 TL’ye geliyor, nasıl vereyim o fiyata. Bir balya saman olmuş 40 TL. Nasıl çıkacağız bu işin içinden? Besici adamı hiç düşünmüyorlar. Bana kaç para verecek de alacak malımı bakanlık? Alsa da 5 lira 10 lira. Örneğin ben onlara 100 liralık mal versem bana çıkarıp 50 TL para verecekler. Beni o para kurtarır mı, yine zarar.” Çoğu satıcının malını geri götürdüğünü anlatan Çakırlar, “Büyükbaş ve küçükbaş hayvanların hepsi geri gitti. Bu adamların halleri ne olacak? Nakliye parası da büyük masraf, insanlara yazık günah” diye konuştu.

“Karımız da yok zararımız da”

Kurban pazarında mallarının tamamını sattığını ifade eden Fikret Hünerli, “Bazen kazandık bazen kaybettik. Birisi ucuz, birisi pahalı gitti, bir şekilde dengeledik. Seneye inşallah daha iyi olur. Zararımız yok ama karımız da yok. Kafa kafaya denk geldi” dedi.

Kurban satışlarından memnun olduğunu belirten Onur Özgür, “Kurban satışları iyiydi. Kurban kesen çok oldu bu sene ama hayvan sayısı fazla değildi. İşler güzel gitti, memnunduk. Müşteriden hiçbir sıkıntı yaşamadık” şeklinde konuştu.

“Zararına satış yaptık”

Van’dan İstanbul’a 190 küçükbaş hayvan getirdiğini anlatan Muhsin Arvas, geriye 32 hayvanının kaldığını belirtti. Arvas, elindeki malı nakte çevirmek için zararına satış yaptığını şu sözleriyle açıkladı:

“Geçen sene fiyatlar daha yüksekti, imkanlar daha iyiydi. Bu sene zararına satış yaptık. Buradaki satışta artık karımızı düşünmedik. Hayvan gitsin elimize nakit para gelsin diye düşündük. Yani karmış, zararmış demedik. Geriye 32 hayvanım kaldı, onları da satamazsam geri götüreceğim. Çünkü kalan hayvanlara çok ucuz fiyat veriyorlar, bunları satmaktansa geri götüreceğim.”

HABER : Umut ÇOLAK & İstanbul (VOA)

[TÜHA Haber Ajansı, o5 Ağustos 2020]