Kiev’in Hızla İlerlemesiyle Rusya’nın Ukrayna’nın Kuzeydoğusundaki Hakimiyeti Çöktü

Ukrayna güçlerinin beklenmedik bir ilerlemeyle ülkenin kuzeydoğusundaki Harkiv bölgesini kuşatma tehdidinin ardından Rusya, savaşın ana cephelerinden birinde ani bir çöküş yaşadı.

Uluslararası Haber Ajansı (UHA)’nın KİEV Temsilcisi ve Aktivist Daria KALENİUK‘un ‘VOA’ya dayandırdığı haberine göre, Harkiv’in 120 kilometre doğusundaki İzyum’un hızla düşmesi, Moskova’nın Mart ayında birliklerinin başkent Kiev’den geri çekilmeye zorlanmasından bu yana aldığı en ağır yenilgi oldu.

Bu zafer, binlerce Rus askerinin kaçarken mühimmat stoklarını ve teçhizatlarını terk etmesiyle altı aydır devam eden savaşta Ukrayna için belirleyici bir dönüm noktası olabilir.

Rus devlet haber ajansı TASS, Rusya Savunma Bakanlığı’nın, komşu Donetsk’teki operasyonları takviye etmek üzere birliklere bölgeden ayrılma emri verdiğini aktardı.

TASS’ın Rusya Savunma Bakanlığı’ndan aktardığına göre, “Donbas’ın kurtarılmasına yönelik Özel Askeri Operasyon’un belirtilen hedeflerine ulaşmak için, Donetsk yönündeki çabaları arttırmak amacıyla Balakliya ve İzyum bölgelerinde bulunan Rus birliklerinin yeniden toplanmasına karar verildi” denildi. Rus güçleri Balakliya’yı günler önce terk etmişti.

Ukrayna Savunma Bakan Yardımcısı Hanna Malyar da Ukrayna güçlerinin bugün Balakliya üzerinde tam kontrol sağladığını açıkladı.

TASS’ın haberine göre, Moskova’nın Harkiv’de kontrol ettiği bölgelerdeki yönetiminin başı, bölge halkına eyaleti boşaltmalarını ve Rusya’ya kaçmalarını söyledi. Görgü tanıkları Rusya’nın kontrolundaki bölgeden kaçan insanlarla dolu araçların yollarda konvoy oluşturduğunu söylüyor.

Öte yandan yerel yetkililer, Harkiv’e yeni bir Rus roket saldırısı düzenlendiğini ve en az bir kişinin öldüğünü ve birkaç evin hasar aldığını bildirdi.

Belediye Başkanı Ihor Terekov, saldırıların batı banliyösü Kolodnohirsk’i vurduğunu ve Ukrayna’nın ikinci büyük kentindeki birkaç eve zarar verdiğini söyledi.

Ukraynalı yetkililer İzyum’u geri aldıklarını teyit etmekten kaçınırken, Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski’nin baş danışmanı Andriy Yermak kentin dış mahallelerindeki askerlerin fotoğrafını paylaştı.

Yermak daha önce de üzüm emojisi içeren bir Twitter mesajı yayınlamıştı. Şehrin adı “kuru üzüm” anlamına geliyor.

Rusya’nın çekilme duyurusu, Ukrayna birliklerinin kuzeydeki Kupyansk şehrini ele geçirmesinden saatler sonra geldi.

Kupyansk, Rusya’nın Ukrayna’nın kuzeydoğusundaki tüm cephe hattını besleyen tek demiryolu merkezi. Böylece binlerce Rus askeri, savaşın en yoğun çatışmalarına sahne olan cephe hattında ikmalden mahrum bırakıldı.

Bu sabah erken saatlerde Ukraynalı yetkililer, Kupyansk’taki belediye binası önünde ülkenin mavi ve sarı bayrağını göndere çeken birliklerinin fotoğraflarını yayınladı.

Rusya’nın doğudaki cephede kalan mevzilerinde ve başka yerlerde de sorun yaşadığına dair işaretler var. Rus yanlısı yetkililer zorluklar yaşandığını kabul ederken, Ukraynalılar da daha fazla ilerleme kaydedileceği mesajı veriyor.

Günler önce cephe hattını yaran Kiev güçleri, her gün kilometrelerce ilerleyerek, hızlı bir mekanize saldırıyla şu ana kadar onlarca kasaba ve köyü geri aldı.

Ukrayna’nın ilerleyişi sırasında ele geçirilen köylerden biri olan Hrakove’de Reuters haber ajansı, Rusya’nın işgalinin “Z” sembolünü taşıyan yanmış araçlara rastladı.

Reuters, hala mühimmat dolu kutuların Ruslar’ın terk ettiği mevzilerdeki çöplerle birlikte etrafa saçıldığını bildirdi. Bir avluda beyaz ceset torbaları içinde üç ceset yatıyordu.

Bölge polis şefi Volodimir Timoşenko, Ukrayna polisinin önceki gün bölgeye hareket ettiğini ve işgalin ikinci gününden bu yana Ruslar’ın kontrolü altında yaşayan yerel sakinlerin kimliklerini kontrol ettiğini söyledi.

Timoşenko, “İlk görevimiz ihtiyaç duydukları yardımı sağlamak. Sonraki görevimiz ise Rus işgalcilerin geçici olarak işgal ettikleri topraklarda işledikleri suçları belgelemek” dedi.

Rusya’nın Belgorod bölgesinde Ukrayna sınırına yakın bir kasaba olan Valuyki’deki bir tanık, Reuters’a Kupyansk’tan gelen çok sayıda insan gördüğünü, ailelerin yol boyunca arabalarında yemek yediğini ve uyuduğunu söyledi.

Görgü tanığı, “Bugün pazardaydım ve Kupyansk’tan gelen çok sayıda insan gördüm. Şehrin yarısının Ukrayna ordusu tarafından alındığını ve Rusya’nın geri çekildiğini söylüyorlar; çatışmalar giderek yaklaşıyor” dedi.

Rus kuvvetleri savaşın başlarında İzyum’u ele geçirmek için büyük mücadele vermiş ve ardından şehri, ana harekatlarından biri olan kuzey komşusu Donbas bölgesine aylar süren saldırı için lojistik üs olarak kullanmıştı.

Ukrayna’nın doğu cephesinin diğer bölgelerine de saldıracağıyla ilgili işaretler mevcuttu. Donetsk eyaletinde Rusya’nın kurduğu ayrılıkçı yönetimin başkanı Denis Puşilin, İzyum’un doğusundaki Liman’da durumun “cumhuriyetin kuzeyindeki bir dizi yerleşim yerinde olduğu gibi oldukça zor olmaya devam ettiğini” söyledi.

Biraz daha doğuda Ukraynalı yetkililer, Moskova’nın haftalarca süren çatışmaların ardından Temmuz ayında ele geçirdiği Lısiçansk’ı geri almak için olası bir girişimin ipuçlarını verdi.

Luhansk Bölge Valisi Serhiy Hayday, Ukrayna birliklerinin kentin dış mahallelerinde görüldüğünü söyledi. Şehrin adı “tilki” anlamına geliyor ve Yermak “üzüm” paylaşımının ardından bir tilki emojisi ile Twitter’da mesaj verdi.

***

HABER : Daria KALENİUK

***

Daria Kaleniuk , Kiev merkezli Yolsuzlukla Mücadele Eylem Merkezi’nin yönetici direktörü olan Ukraynalı bir sivil toplum aktivistidir .  2022 Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sırasında, Kaleniuk, Varşova’daki bir basın toplantısında İngiltere başbakanı Boris Johnson’a Londra merkezli bazı Rus oligarklarının neden yaptırımlarla hedef alınmadığını sorduğunda uluslararası medyada öne çıktı. ve neden Ukrayna üzerinde uçuşa yasak bölge kurulmasını desteklemediği. Kaleniuk, Yaroslav Mudryi Ulusal Hukuk Universitesi’nde hukuk okudu ve Fulbright Yabancı Öğrenci Programı tarafından desteklenen Chicago-Kent Hukuk Fakültesi’nden Mali Hizmetler Hukuku alanında yüksek lisansını yaptı. Daria Kaleniuk, Genç Küresel Liderlerin bir üyesidir.

[TÜHA Haber Ajansı, 11 Eylül 2022]