Jeoloji Mühendisi Prof. Dr. Osman Bektaş’den: Deprem ve Heyelan Tehlikesi

Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Osman Bektaş, Doğu Karadeniz bölgesinde yaşanan küçük çaplı depremlerin, özellikle heyelan tehlikesini artırdığına dikkat çekti.

TÜHA / TÜRKUAZ İnternational News Agency

Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Osman Bektaş, Rize’nin Hemşin ilçesinde 15 Kasım Cuma günü saat 12.02’de 4.7 büyüklüğündeki depremin Trabzon’u da etkilediğini açıkladı.

Jeoloji Mühendisi Prof. Dr. Osman Bektaş, heyelan sahalarını uydudan da sürekli gözlemlemek gerektiğini hatırlatarak, bölgedeki heyelanların yalnızca yağış kaynaklı olmadığının altını çizdi.

Deprem Heyelanları Tetikliyor

Depremlerin de büyük etkisi olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Bektaş, Rize’de meydana gelen 4.7 büyüklüğündeki depremin Trabzon’u da salladığını söyledi.

“Trabzon’u sallamak, heyelan sahasını da sallamak demektir” olduğunu dile getiren Prof. Dr. Osman Bektaş, “Heyelan sahası sallanırsa kayma kolaylaşır. Riskli bölgeleri ve heyelan alanlarını ‘InSAR‘ yöntemiyle uydu üzerinden sürekli gözlemlemeliyiz” dedi.

Yamaçlarda Yapılaşma Tehlikesi

Bölgenin dik yamaçlarla kaplı olduğuna işaret eden Prof. Dr. Bektaş, “Yamaçlarda ve heyelan riski taşıyan bölgelerde yapılaşma ciddi bir tehdit oluşturuyor. Trabzon’da Akyazı ve Beşirli gibi alanlar da bu riskin içinde. Küçük depremler dahi bu bölgelerdeki heyelanları tetikleyebilir” dedi.

Bilimsel İzleme Şart

Jeoloji Mühendisi Prof. Dr. Osman Bektaş, özellikle doğal afetlerden korunmak için bilimsel yöntemlerin kullanılmasının önemine de değinerek, heyelanların etkilediği yerlerin gece gündüz uydular aracılığıyla izlenmesi gerektiğinin altını çizdi.

Bir milimetrelik hareketin bile bu yöntemle tespit edilebildiğini ifade eden Prof. Dr. Bektaş, “Ayrıca şehirleşmenin hangi yöne doğru büyümesi gerektiğini anlamak için de uydu verilerinden yararlanılmalı” diye konuştu.

Bölge Sıkışma değil, Bölge Genleşme Rejimi Altında

Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Osman Bektaş, Doğu Karadeniz’in genleşme rejimi altında olduğuna da işaret ederek, bölgedeki yer hareketlerinin heyelanları artırdığını açıkladı.

Bölgede heyelanlara etki eden tek faktörün yağış olmadığına da dikkati çeken Prof. Dr. Bektaş, şu değerlendirmelerde bulundu:

“15 Kasım’da meydana gelen Hemşin depreminin, deprem odak mekanizmasına ve verilere baktığımız zaman görüyoruz ki; bölge sıkışma rejimi altında değil, genleşme rejimi altında. Genleşme hem kuzeye hem de güneye doğru olunca heyelanlar daha fazla oluyor. Kafkaslardan gelen bindirme fayları, Karadeniz fayına karşılık geliyor. Doğu Karadeniz, Karadeniz fayı üzerine 0,6 milimetre itiliyor. Bu itilmeye bağlı olarak da bu dağın silsilesi yılda 0,6 ile 1 milimetre yükseliyor. Bu yükselme heyelanların oluşmasının temel nedenlerinden biri. Yağış bölgede heyelanları tetikliyor ama sadece bir faktör değil. Yağışa etki eden 2 temel faktör var. Biri dağların sürekli olarak yükselmesi, diğeri ise depremler.”

Prof. Dr. Osman Bektaş, şunları söyledi:

Sonuç ve çözüm önerileri üzerinde de duran Prof. Dr. Bektaş, özellikle riskli bölgelerde alınacak önlemler için bilimsel çalışmaların hızlandırılması gerektiğini belirterek, heyelan riski taşıyan bölgelerin sürekli izlenmesi ve yapılaşma konusunda dikkatli adımların atılması gerektiğini kaydetti.